Stoppen met statines

Zhang deed een retrospectief cohortonderzoek aan de hand van Elektronische Medisch Dossiers (EMD) van 2 academische tweedelijnscentra in de Verenigde Staten. In het EMD werd nagegaan wanneer patiënten waren gestart dan wel gestopt met het gebruik van een statine. Stoppers werden gedefinieerd als patiënten die langer dan een jaar geen statine meer voorgeschreven hadden gekregen of expliciet een stopnotitie in het EMD hadden staan. Atorvastatine en simvastatine werden het meest voorgeschreven. Van de ruim 130.000 statinegebruikers had 53% het middel minimaal 1 keer gestaakt. Bij 17% van de stoppers kon een reden voor het stoppen in het EMD gevonden worden. Spierpijn, gewrichtsklachten, gegeneraliseerde pijn en moeheid werden in 55% als belangrijkste reden opgegeven. Ernstige bijwerkingen als rhabdomyolyse werd slechts in 0,006% van de gevallen geconstateerd. De helft van degenen die stopten (ongeveer 30.000 deelnemers) kreeg opnieuw een statine voorgeschreven. Bij 40% was dit de statine die ze voorheen ook gebruikten. Na een jaar gebruikte ruim 90% van degenen die opnieuw gestart waren nog steeds een statine. Ook bij patiënten met een CK-waarde van 3-10 maal de normaalwaarde, bij wie de behandeling weer hervat werd, gebruikte na een jaar weer 90% een statine.

We nemen aan dat het staken van statinegebruik in de Nederlandse huisartsenpraktijk even frequent voorkomt als in het onderzoek van Zhang et al. De bevindingen bevestigen in ieder geval dat het aantal bedreigende complicaties erg klein is en de kans op een succesvolle hervatting van het middel erg groot. Het advies in de NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement blijft van kracht, namelijk om bij mogelijke bijwerkingen hetzelfde statine, zo nodig in een lagere dosering, voor te schrijven, dan wel een andere statine. Stoppen met een statine is dan ook in de meeste gevallen niet terecht. Zeldzame uitzonderingen daargelaten.