Succesvol opleiden moet je leren

Doelgroep Het boek is primair geschreven voor medisch specialisten, coassistenten en aios. Huisartsen (in opleiding) kunnen het boek ook gebruiken. Inhoud De medische vervolgopleidingen zijn de afgelopen tien jaar drastisch veranderd. Opleiders en aios moeten over veel kennis en vaardigheden beschikken om de opleiding goed uit te voeren. Dit boek heeft als doel een overzicht te geven van het nieuwe opleiden. Het bestaat uit 5 onderdelen met in totaal 35 hoofdstukken. De eerste 10 hoofdstukken gaan over essentiële begrippen, zoals leerdoelen, leerstijlen, competenties, reflectie, feedback, toetsen en beoordelen. Daarna volgen hoofdstukken over allerlei onderwerpen uit de opleidingspraktijk zoals de korte praktijkbeoordeling, 360 graden feedback, portfolio, voortgangsgesprekken, vaardigheidsonderwijs en e-learning. Het boek eindigt met een deel over de evaluatie van opleidingen en een toekomstverkenning. Ieder hoofdstuk omvat leerdoelen, een casus en take home messages, zodat ook het boek zelf een leerinstrument is. In het voorwoord benadrukken de auteurs dat zij vooral een praktisch boek hebben geschreven naast de al bestaande lijvige, ambtelijke nota’s over het nieuwe opleiden. In de hoofdstukken staan referenties en leesadviezen. Er is een gedetailleerde inhoudsopgave, maar een register ontbreekt. Oordeel Het boek is helder geschreven en zeer fraai uitgevoerd. De tekst gaat over de opleidingssituatie in ziekenhuizen, maar de informatie is goed te vertalen naar de huisartsenpraktijk. Toch mist het boek een aantal typische situaties en onderwerpen die we in de huisartsenopleiding kennen, zoals de terugkomdag, de driehoek gevormd door de aios, groepsbegeleiders en huisartsopleider, de zelfstandige leerperiode en de uitgebreide training en toetsing van de arts-patiëntcommunicatie. Het boek is niet bedoeld als een wetenschappelijke uiteenzetting. Toch zal de kritische lezer zich regelmatig afvragen hoe goed de genoemde methoden en adviezen eigenlijk zijn onderzocht en wat hun effectiviteit precies is. Met wat meer onderbouwing zullen de take home messages van dit boek beter bij de lezer beklijven. De informatie in dit boek is een waardevolle inleiding over het moderne opleiden. Huisartsen en aios die net beginnen met ‘klinisch opleiden’ kunnen er veel profijt van hebben. Voor ervaren docenten en opleiders is het boek een nuttig naslagwerk. Bernard Frijling