Veel cardiovasculaire risicopatiënten halen de Europese LDL-streefwaarde niet

Het verlagen van het LDL-cholesterol wordt erkend als een belangrijke behandeloptie om het cardiovasculaire risico te verlagen, maar in de praktijk blijkt het lastig de streefwaarden te behalen. Om deze materie nader te bestuderen, extraheerden onderzoekers gegevens uit medische dossiers van 9044 volwassen patiënten met een verhoogd cardiovasculair risico (gemiddeld 65,3 jaar oud; 72,6% man). Zij keken onder andere naar cardiovasculair risicoprofiel (CVR), serum-LDL-waarde en ingezette lipideverlagende therapie (LVT). Van de patiëntendossiers betrof 65,9% de tweede lijn en 34,1% de eerste lijn.

Hoge risico’s

De behandelend artsen beoordeelden het risico bij 29,2% van de patiënten als hoog en bij 70,8% als zeer hoog. Gebaseerd op de onafhankelijke beoordeling van de onderzoekers volgens de ESC/EAS-criteria uit 2019 (die overeenkomen met de criteria uit de NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement) zou het risico bij 6,5% van de patiënten echter hoog zijn en bij 91% zeer hoog. Volgens deze verdeling bereikte slechts 20,1% van de patiënten de ESC/EAS LDL-streefwaarden van respectievelijk 1,8 en 1,4 mmol/L. Overall was de bereikte mediane LDL-waarde 2,1 (IQR 1,6-3); voor Nederland (n = 523) was dat 1,9 (IQR 1,5-2,5). De verdeling van voorgeschreven LVT (geen, mono- of combinatietherapie) betrof respectievelijk 21,8%, 52,2% en 24%. In Nederland was dat respectievelijk 15,1%, 64,6% en 20,3%.

CVRM in Nederland

De auteurs concluderen dat het CVR wordt onderschat, waardoor behandelaars misschien minder de noodzaak voelden voor intensieve LVT. Ook concluderen zij dat de meerderheid van de cardiovasculaire risicopatiënten de Europese LDL-streefwaarden niet haalt. Daarop valt voor de Nederlandse patiënten echter wel wat af te dingen. Allereerst behaalden de Nederlandse patiënten al lage LDL-waarden, zonder frequent gebruik van combinatietherapie. Bovendien adviseert de NHG-Standaard minder strikte LDL-streefwaardes dan de Europese richtlijn: voor hoogrisicopatiënten < 2,6 en voor zeer hoogrisicopatiënten < 1,8. Hoe het ook zij, mede gezien de goede organisatie van CVRM in Nederland lijkt het behalen van optimale LDL-doelen niet zozeer een kwestie van kunnen maar veeleer van willen.