Veiligheid langwerkende ß2-agonist ter discussie

Uit een voortijdig gestopt onderzoek (in 2002), waarin het effect van salmeterol vergeleken werd met placebo, bleek dat gebruik van alleen salmeterol een verhoogd risico opleverde voor een luchtweggerelateerde dood of levensbedreigende situatie (RR 1,40; 95%-BI 0,91-2,14).1 En dit effect was meer uitgesproken bij negroïde mensen dan bij blanken (RR 4,10; 95%-BI 1,54-10,9). Bij de secundaire uitkomst astmagerelateerde dood of levensbedreigende situatie was het verschil ook significant bij de totale groep (RR 1,71; 95%-BI 1,01-2,89). De interimanalyse werd verricht nadat 26.000 patiënten ingesloten waren. Uit eerder onderzoek was al gebleken dat er bij hogere dosering meer astmaproblemen optraden. Het nu voortijdig gestopte onderzoek zou duidelijkheid moeten verschaffen over het effect van salmeterol. Of die duidelijkheid er nu is kan je, met de kleine verschillen die gevonden zijn, nog steeds ter discussie stellen. Maar het ergste is dat deze data wel heel lang op de plank van de onderzoekers (lees: industrie) zijn blijven liggen. En dat de onderzoekers ook nog misleidende informatie aan de US Food and Drug Administration geleverd hadden door de resultaten te presenteren van de effecten 6 maanden na het stoppen van het onderzoek. Alle negatieve effecten waren toen nagenoeg verdwenen.2 Deze vorm van selectief presenteren van onderzoeksgegevens is een kwalijke ontwikkeling. Helaas is dit weer een voorbeeld van door de industrie gesponsord onderzoek waarbij de gegevens gemanipuleerd zijn. We moeten dus vooral kritisch blijven, hoewel dat moeilijk is als niet alle data gepresenteerd worden. Toch moeten we als praktiserende artsen maar voorzichtig zijn met salmeterol, het niet als monotherapie voorschrijven en de laagst mogelijke dosis voorschrijven als de patiënt al een optimale dosis inhalatiecorticosteroïden heeft. (RD)