Verslavingszorg en allochtonen

Breken verslaafde allochtonen vaker hun klinische opname af dan autochtonen? Dat lijkt het geval te zijn, maar is het ook zo? Bram Tjaden is huisarts in Zeist en werkt als arts-onderzoeker bij de Arta-Lievegoedgroep, een landelijke instelling voor antroposofische psychiatrie en verslavingszorg in Bilthoven. Hij schreef een interessant proefschrift over de vraag hoe de hoge drop-outrate bij allochtonen kan worden verklaard. Hij onderzocht 182 verslaafden in 3 klinieken: Jellinek in Amsterdam, Detox Maliebaan in Utrecht en Arta. Als de verslaafden eenmaal zijn opgenomen blijkt er eigenlijk niet zo’n groot verschil te bestaan tussen allochtonen en autochtonen. Allochtonen vallen wel vaker uit vlak voor de opname, maar gecorrigeerd voor hun soort verslaving (vaker drugs) blijkt er geen verschil meer te zijn. Met een gevalideerde vragenlijst mat hij normen en waarden op twaalf verschillende domeinen. Die domeinen waren op basis van een theorie op twee assen te verdelen: een as loopt van ‘openheid voor verandering’ naar ‘behoudendheid’ en haaks daarop staat de as van egocentrisme naar egotranscendentie. Er bleek geen duidelijk verband te zijn tussen drop-out en waardenoriëntatie van de cliënt. Dit verband was er wel een beetje als er verschil was in waardenpatronen van cliënt en behandelteam. Maar groot zijn die verbanden niet; zo voorspellen de incongruenties ook niet een vroege drop-out (je kunt je voorstellen dat een verslaafde gelijk aftaait als hij merkt dat er grote verschillen zijn). Drop-out wordt vooral bepaald door ernstige lichamelijke problemen. De verslaafde is in dat geval snel weg, zo ook als er problemen met de familie zijn. De belangrijkste conclusie is dat allochtonen en autochtonen als ze eenmaal binnen zijn niet zo heel veel van elkaar verschillen. Allochtonen hechten meer aan familiebanden en traditionele waarden als respect. Methodologisch is het een aardig proefschrift. Tjaden neemt ook stelling tegen de opvatting dat er speciale allochtone verslavingszorg zou moeten komen. Voor de gemiddelde huisarts levert het geen toepasbaar nieuws op. Huisartsen met interesse in verslavingsproblemen en huisartsen met veel (verslaafde) allochtonen in hun praktijk kunnen er echter wel nuttige informatie in vinden.