Voeding en ziekte

Het voor u gelezen rapport van de Wereldgezondheidsorganisatie legt nog eens haarfijn uit tot welke gezondheidsrisico's en ziekten een onevenwichtige voeding leidt. Er is veel aandacht voor de wereldwijde epidemie van overgewicht en in het kielzog daarvan de (secundaire) preventie van voedingsgerelateerde chronische ziekten als diabetes, hart- en vaatziekten, kanker, tandheelkundige pathologie en osteoporose. De auteurs stellen dat de prevalentie en incidentie van deze aandoeningen in belangrijke mate beïnvloedbaar zijn. Aan het verbeteren van de leefwijze geven zij dan ook de hoogste prioriteit. Een gezond bewegings- en voedingspatroon (inclusief alcoholgebruik) zijn naast niet-roken, de belangrijkste componenten van een gezonde leefwijze. Zij pleiten voor een strategie waarbij de overheid een leidende rol op zich neemt en samenwerkt met de private sector, de voedingsmiddelenindustrie, gezondheidswerkers en bijvoorbeeld consumentengroepen met het oog op economische en juridische mogelijkheden. De aandacht moet zich zowel richten op de moeder- en kindzorg, schoolgaande jeugd, voorlichting binnen werksituaties als op ouderen en gehandicapten. De aanbevelingen behoren vanuit een oogpunt van populatiestrategie en secundaire preventie via de eerstelijnsgeneeskunde te lopen. Dat zij aan de onderhavige problematiek grote waarde hechten, blijkt uit de oproep die zij doen aan de opleidingen van gezondheidswerkers om gezonde voeding en lichamelijke activiteit een centrale plaats te geven. De Wereldgezondheidsorganisatie maakt zich grote zorgen over de zogeheten double burden of nutrition in de ontwikkelingslanden. Dit betekent dat er enerzijds wijdverbreide tekorten zijn aan ijzer, vitamine A en bijvoorbeeld jodium, met alle verstrekkende gezondheidsconsequenties van dien. Zo wordt geschat dat 60% van de 10,9 miljoen sterfgevallen van kinderen onder de 5 jaar te maken heeft met ondervoeding. Anderzijds verandert in rap tempo het leefpatroon van met name de beter opgeleiden waardoor ook in die gebieden van de wereld de ‘welvaartsziekten’ opkomen. Nagenoeg de gehele bevolking gebruikt dus een onevenwichtig voedingspatroon: een absolute micronutriëntendeficiëntie versus een relatief teveel aan energie en verzadigd vet. Dit leidt – evenals hier in de geïndustrialiseerde wereld – ertoe dat de volksgezondheid onbetaalbaar wordt. Een zeer compleet boekje over een onderwerp dat ons allen aangaat.