Wanneer vruchtbaar?

Volgens de huidige inzichten zijn de meeste vrouwen vruchtbaar tussen de 10 ^e en 17 ^e dag van de cyclus. Dit is gebaseerd op de veronderstelling dat ovulatie 14 dagen voor de volgende menstruatie plaatsvindt en dat de fertiele periode enkele dagen voor en na de ovulatie bestrijkt. Om hierin meer inzicht te krijgen onderzochten Wilcox et al.1 het precieze tijdstip van de eisprong bij een cohort van 221 gezonde vrouwen met kinderwens. Wat bleek? Bij vrouwen met een regelmatige cyclus van 28 dagen bleek slechts bij 10% de ovulatie 14 dagen voor de volgende menstruatie plaats te vinden; de tijd tussen ovulatie en volgende menstruatie varieerde van 7 tot 19 dagen! Is het tijdstip van de eisprong bij vrouwen met regelmatige cycli al onvoorspelbaar, bij vrouwen met irregulaire cycli is de onzekerheid nog groter. Meer dan 70% van alle vrouwen was in de fertiele periode vóór dag 10 en na dag 17 van de cyclus. Er zijn dus weinig dagen in de cyclus waarin een vrouw niet potentieel vruchtbaar is. Wat betekent dit in de spreekkamer? Aan gezonde paren met kinderwens kan geadviseerd worden 2 tot 3 maal per week te vrijen; men hoeft zich dan niet bezig te houden met onzekere schattingen van de fertiele periode. Ten tweede is met dit onderzoek de onveiligheid van de kalendermethode als anticonceptivum nog eens onderbouwd. (PL)