Wel of geen ECG?

Houdt u zich aan het advies om bij geneesmiddelen die ernstige hartritmestoornissen kunnen veroorzaken, een ECG te laten maken alvorens een recept uit te schrijven? Warnier et al. vonden dat dit zelden het geval is en vroegen zich daarom af of het nog zinvol is dit advies te handhaven.

In de bijsluiter van medicijnen die de QT-tijd verlengen staat vaak vermeld dat een ECG moet worden gemaakt, alvorens het medicament voor te schrijven. Ook voor haloperidol geldt dat advies. Om te onderzoeken in hoeverre Britse huisartsen zich aan dit advies houden, gingen de onderzoekers na hoe vaak huisartsen een ECG lieten maken bij patiënten die een eerste voorschrift haloperidol kregen. Ze gebruikten de UK Clinical Practice Reasearch Datalink die onder andere prescriptiegegevens bevat van 2009-2013. Ze vergeleken het aantal gemaakte ECG’s 4 weken tijdens de start van haloperidol met een controleperiode één jaar voorafgaand aan het voorschrift. Van de 3420 patiënten die haloperidol voorgeschreven kregen, werd in ongeveer 2% van de gevallen een ECG gemaakt. In het controlejaar daarvoor werd bij ongeveer 1% van de patiënten een ECG gemaakt. Het maakte geen verschil of patiënten al dan niet een verhoogd risico hadden op een verlengde QT-tijd op basis van risicofactoren.

Ook voor de Nederlandse huisartsen geldt het dwingende advies eerst een ECG te laten maken (GeBu maart 2014) bij middelen zoals haloperidol. Er is geen reden om aan te nemen dat het beleid bij haloperidol en andere middelen die de QT-tijd verlengen, in beide landen verschilt. De auteurs concluderen dat het dwingende advies om standaard een preventief ECG te laten maken, heroverwogen moet worden. Dit niet alleen vanwege de geringe compliance van de huisartsen maar ook vanwege de lage voorspellende waarde van QT-tijdverlenging voor ernstige ritmestoornissen en de lage incidentie van fatale ritmestoornissen. Blijkbaar is door de bedenkers van het advies om een ECG te maken bij medicijnen die de QT-tijd kunnen verlengen niet goed nagedacht over de praktische uitvoerbaarheid. Voor richtlijnen zou hetzelfde moeten gelden als voor behandelingen: als je niet kunt aantonen dat ze werken, kan je ze maar beter achterwege laten.

Warnier MJ, et al. Are ECG monitoring recommendations before prescription of QT-prolonging drugs applied in daily practice? The example of haloperidol. Pharmacoepidemiol Drug Saf 2015;24:701-8.