Welke therapie bij (sub)acute nekpijn?

Bij een gerandomiseerd onderzoek naar de effectiviteit van manipulatie, medicatie of oefentherapie bij nekpijn, keken de onderzoekers naar de relatieve effectiviteit van deze therapieën op de korte en lange termijn. Gedurende maximaal 12 weken werden 272 personen behandeld, verdeeld over 3 verschillende therapiegroepen. De geïncludeerde patiënten waren tussen de 18 en 65 jaar oud, hadden nekpijn graad 1 of 2 (geclassificeerd door de Bone and Joint Decade 2000-2010 Taskforce on Neck Pain) en hadden een VAS-pijnscore hoger dan 3 op een schaal van 0-10. Exclusiecriteria waren onder andere fracturen, instabiliteit, neurologische aandoeningen, zwangerschap en behandeling in de 3 maanden voorafgaand aan het onderzoek. De onderzoekers keken naar de mate van bewegingsbeperking van de nek, pijnvermindering, tevredenheid van de patiënt, medicatiegebruik en eventuele bijwerkingen tot 52 weken na inclusie.

Manuele therapie en oefentherapie bleken in dit onderzoek vergelijkbaar qua effectiviteit in pijnreductie en gaven beide betere resultaten dan medicatie. Patiënten in de manipulatiegroep waren meer tevreden dan de deelnemers in de andere twee groepen. Opvallend is dat het aantal manipulatiebehandelingen soms wel 23 in 12 weken bedroeg. De oefentherapiegroep kreeg oefeninstructie voor thuisbehandeling in 1 à 2 sessies van een uur, een veel goedkopere therapie. De bewegingsbeperkingen in de cervicale wervelkolom verbeterden in alle groepen evenveel.

Het onderzoek laat zien dat na 12 weken de verschillen in resultaat tussen de manuele therapie en oefentherapie klein zijn. Dit onderzoek geeft echter geen inzicht in de effecten van een logische behandelvolgorde: een pijnlijke nek eerst met medicatie en rust behandelen totdat de VAS-pijnscore onder de 8 is, vervolgens in enkele sessies manuele therapie de cervicale bewegingsbeperkingen behandelen en daarna oefentherapie inzetten om de klachten blijvend te beperken. (Frans van der Kooij)

Bronfort G, et al. Spinal manipulation, medication, or home exercise with advice for acute and subacute neck pain. Ann Intern Med 2012;1561:1-10.