Dit jaar hebben we maar liefst elf klinische lessen gepubliceerd. Een elftal witte raven zult u wellicht denken. Nu staat er in deze H&W inderdaad een, namelijk een les van Jaap Kroon over de Charcotvoet. Maar wat hebt u aan zo’n witte raaf? Die zal in de praktijk tenslotte weinig voorkomen. Toch is het goed te weten dat die raaf bestaat. Opgeschreven observaties bij (een paar) individuele patiënten zorgden in het verleden voor indrukwekkende doorbraken (zoals bij hiv en de ziekte van Parkinson). Spraakmakende observaties zetten aan tot verder denken en leiden ook tot betere herkenning. Wanneer u nu een suikerpatiënt met een gezwollen voet ziet, denkt u welllicht juist door de les van Kroon eerder aan deze zeldzame complicatie. En daarmee kunt u ernstige schade aan die voet helpen voorkomen. Overigens komen niet alleen witte raven in aanmerking voor een klinische les. Zo hadden we dit jaar ook lessen over Q-koorts, coeliakie, hyponatriëmie bij verwarde oudere patiënten, pijn bij wervelfracturen en de aanpak van onderbeenblessures. Ook doodgewone zwarte raven met een bijzondere touch doen dus mee. Ze zijn beide belangrijk voor de praktijk.
Verwondering
De Amerikaanse chirurg en schrijver Atul Gawande beschrijft treffend hoe geneeskunde onzeker, gecompliceerd, feilbaar en menselijk is. In zijn verhalen over de zorg combineert hij een scherp observatievermogen en een prettige schrijfstijl met voortdurende verwondering. En worden we niet allemaal dagelijks overvallen door verwondering? Soms is patiëntenzorg routine, maar regelmatig zijn we oprecht verwonderd over een speciale presentatie of een bijzonder aspect bij een heel alledaagse klacht. Die patiënt blijft ons bij, en we delen het verhaal met onze directe omgeving. Om meer collega’s deelgenoot van die verwondering te maken, is een klinische les bij uitstek geschikt. Na de presentatie van een of enkele exemplarische patiëntbeschrijvingen wordt de algemene boodschap in kort bestek zo volledig mogelijk uiteengezet. Dat klinkt ingewikkeld, maar het is ook te beschouwen als een whodunit, zoals we die van de detectives kennen. Je neemt de lezers mee in je eigen diagnostische denkproces en laat hen al lezende gissen naar de eigenlijke aandoening of oorzaak van de klachten van die specifieke patiënt. Aan het eind is de lezer via een prikkelend leesproces een stuk wijzer geworden.
Digitale pen
De auteurs van de klinische lessen van het afgelopen jaar waren weliswaar van diverse pluimage, maar zeker niet louter academisch. Het waren juist vaak (jonge) dokters die met hun voeten stevig in de praktijk staan: fulltime huisartsen, kaderartsen en een aanzienlijke groep aios. Dat is bemoedigend. Het geeft aan dat er dagelijks veel verwondering is en dat een enthousiaste groep dokters daarop in de pen klimt om hun vakgenoten daarvan deelgenoot te maken. Wij ontvangen die lessen graag via de digitale postduif. Of het nu witte of zwarte raven zijn, ze zijn allemaal even welkom. Ze hebben door uw hoofd en door de medische literatuur gefladderd en zullen ook uw collega’s prikkelen of informeren. Bovendien kunt u met de digitale pen ook nog een snelle reactie geven via de optie Reageer op www.henw.org. We hopen op veel verwondering en schrijvelarij in 2011. Jochen Cals
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
