Ralf Harskamp

De NHG-Standaard Cardiovasculair risicomanagement (CVRM) adviseert om bij patiënten met risicofactoren voor hart- en vaatziekten, zoals obesitas, roken en een positieve familieanamnese, een cardiovasculair risicoprofiel op te stellen. In dit onderzoek onderzochten wij in een multi-etnische populatie of psychosociale factoren ook gebruikt kunnen worden als criteria voor het opstellen van een risicoprofiel, en of dit leidt tot een verbetering in de preselectie voor risicoscreening van hart- en vaatziekten (HVZ). In onze analyses hadden we expliciet oog voor diversiteit: we keken naar overeenkomsten en verschillen tussen vrouwen en mannen met diverse etnische achtergronden.

Etnische minderheden worden disproportioneel getroffen door hart- en vaatziekten. Wij vroegen in een serie interviews aan huisartsen welke invloed etniciteit heeft op het cardiovasculair risico­management. De meningen liepen uiteen over de vraag of etnische achtergrond los van traditionele risicofactoren bijdraagt aan het cardiovasculair risico. Wel erkenden de huisartsen dat de etnische achtergrond extra aandacht vraagt, zowel bij de risicoschatting als bij de leefstijl­begeleiding. Ze noemden een aantal best practices, maar laagdrempelige beschikbaarheid van telefonische tolkdiensten en meer nascholing over cultuursensitieve zorg zijn zeer welkom.

In de COVID-19-pandemie werd beoordeling op afstand belangrijk, maar het kan lastig zijn om op afstand de respiratoire status van de patiënt in te schatten. Een eenvoudig hulpmiddel is de Roth-test: instrueer de patiënt om in 1 uitademing zo snel mogelijk tot 30 te tellen en noteer tot welk getal deze komt (counting number) en hoeveel seconden dat kost (counting time). We lieten 33 huisartsen de Roth-test uitvoeren bij 105 patiënten en vonden dat een counting number ≤ 20 samenhangt met een verlaagde SpO2 (sensitiviteit 93,3%, specificiteit 77,8%). Uitgebreider validatieonderzoek is echter nodig om de test te kunnen implementeren in triageprotocollen.

Het in Nederland gebruikte risicomodel voor cardiovasculair risicomanagement gaat uit van puur klinische parameters en is niet bijzonder nauwkeurig. Aanvullende risico-indicatoren vereisen beeldvormend onderzoek of bloedonderzoek, maar kunnen wel relevant zijn voor mensen met een matig verhoogd risico (10-20%). De calciumscore op een coronaire CT-scan lijkt de grootste bijdrage te kunnen leveren. Ook de enkel-armindex, carotisechografie, high-sensitivity CRP en cardiale biomarkers zoals high-sensitivity troponine en (NT-pro) BNP zijn veelbelovend, maar hebben minder impact. Misschien is er in de toekomst plaats voor een multimodale teststrategie die deze indicatoren combineert. Hun waarde in de huisartsenpraktijk en hun plaats in toekomstige CVRM-protocollen moeten echter nog worden onderzocht.

Op uw spreekuur verschijnt een 57-jarige man van wie bekend is dat hij hypertensie en een intermediair cardiovasculair risicoprofiel heeft. U laat een ecg maken, waarop een sinusritme zichtbaar is. Er zijn ook aanwijzingen voor een linkerventrikelhypertrofie. Bij lichamelijk onderzoek constateert u geen afwijkende bevindingen; zo is er geen hartgeruis en ziet u ook geen uitgesproken links-rechts bloeddrukverschil. Wat moet u met deze ecg-bevindingen en wat zijn de prognostische consequenties en mogelijke behandelingen?