Oogheelkunde

Oogheelkunde is het zevende deel in de reeks Praktische Huisartsgeneeskunde. Het boek, onder redactie van een oogarts en een huisarts, bevat bijdragen van 20 auteurs en is rijk geïllustreerd. De 36 hoofdstukken zijn verdeeld over vier secties. In de inleidende hoofdstukken worden anatomie, epidemiologie en functieonderzoeken beschreven. Deel 2 behandelt de letterlijk geuite klachten van de patiënt en de eerste gedachten die bij de huisarts opkomen wanneer de klacht wordt gepresenteerd. Beslisbomen en tabellen helpen de arts verder. Het derde deel is het ziektegerichte deel en volgt zoveel mogelijk een vast stramien: definitie, klachten, diagnose, behandeling en complicaties. Het laatste deel gaat over slechtziendenbegeleiding, bijwerkingen van geneesmiddelen, de eisen voor het rijbewijs en over de oogzorg in België. Oogheelkunde is in de eerste plaats geschreven voor huisartsen, maar omdat het de complete basisstof voor de oogheelkunde behandelt, is het ook geschikt voor studenten. Eigenlijk vind ik dat het boek in aanmerking komt voor het predikaat ‘Nederlands leerboek voor oogheelkunde’. Ten opzichte van de eerdere edities zijn een aantal verbeteringen aangebracht. Zo zijn nu bijna alle foto's en figuren in kleur uitgevoerd en is een sectie toegevoegd die de letterlijk geuite klachten van de patiënt als uitgangspunt neemt. In deze sectie passeren 16 veel geuite oogklachten de revue, zoals slecht zien, zwarte vlekken zien, lichtflitsen zien, rode, tranende, jeukende, pijnlijke en bolle ogen. Voor deze oogklachten wordt een diagnostisch denkspoor geboden dat huisartsen, huisartsen-in-opleiding en coassistenten als praktisch zullen ervaren. Lof dus aan de auteurs voor de toevoeging van dit differentieel-diagnostische onderdeel. De samenstelling van deze jongste sectie van het boek is nog niet zo uitgebalanceerd als in de overige secties en er zijn enkele kleine omissies en onduidelijkheden. Zo wordt van enkele vragen die de arts moet stellen, niet aangegeven wat de consequentie van de antwoorden is. Wellicht vinden we verbeteringen in een volgende druk. Een andere uitdaging voor een toekomstige druk lijkt mij het toevoegen van referenties. Nu wordt aan het einde van elk hoofdstuk volstaan met het noemen van enkele artikelen of boeken, waarin meer te lezen is over betreffende onderwerp. Het lijkt mij een belangrijke stap voorwaarts wanneer tevens bij alle belangrijke beweringen of aanbevelingen met referenties wordt aangegeven op welk onderzoek deze gebaseerd zijn. Op deze wijze wordt inzichtelijk welk deel van de klinische oogheelkunde stoelt op evidence en welk deel uitsluitend een neerslag van overgedragen professionele ervaring en inzicht is. Huisartsen en medisch studenten in Nederland en Vlaanderen maken met de aanschaf van Oogheelkunde een goede keuze.