Debriefing

Er zijn nog niet veel manschappen terug uit de oorlog in Irak. Om de ongetwijfeld optredende posttraumatische stressstoornis te voorkomen gebruiken psychologen en psychiaters een aantal gesprekken waarin de getraumatiseerde zich kan uiten en waarin diens reacties genormaliseerd worden ( debriefing). Zoals de posttraumatische stressstoornis vanuit de oorlogspsychologie doordrong tot de burgermaatschappij, zo heeft ook debriefing wortel geschoten in het leven van alledag. Bij mij in het dorp werd onlangs een debriefing gehouden na de zelfmoord van een jongvolwassene. Op initiatief van het maatschappelijk werk werd een groep jongeren uitgenodigd voor een gesprek met een suïcidedeskundige van de Riagg. Een recente meta-analyse maakt duidelijk dat zoiets niet effectief is. Noot 1Mensen die niet behandeld werden, deden het beter dan mensen die de behandeling ondergingen! De gewone hulp die mensen mobiliseren, of misschien wel het zwijgen over het hele voorval werkte beter dan een door professionals bedacht ingrijpen. Dat debriefing niet effectief is en toch wordt toegepast, is erg genoeg. Dat debriefing slechtere resultaten heeft dan het natuurlijk beloop is nog erger. Ware dit het resultaat van een onderzoek bij geneesmiddelen, dan was dat het einde van die pil. Zo mogelijk nog erger dan het voorgaande vind ik de vooronderstellingen van deze behandeling. Het uitgangspunt is immers dat mensen onvoldoende in staat zijn een emotionele gebeurtenis zelf of samen met kameraden te verwerken. De media doen braaf mee. Ze versterken met telefonische hulplijnen en andere activiteiten bij rampen het beeld van algehele hulpbehoevendheid. Als illustratie: tijdens '9/11’ waren in New York voor iedere – veronderstelde – dode meer dan drie counsellors op pad. Noot 2Mensen worden steeds afhankelijker, steeds meer gemedicaliseerd ondanks de waarschuwingen van Illich, dertig jaar geleden. Een verschil met dertig jaar geleden is dat nu ook psychologen en maatschappelijk werkers vrolijk meewerken op het strijdtoneel. (PL)