Nieuws

Invoering nieuwe waarden HbA1c

Gepubliceerd
3 maart 2010

Samenvatting

Het meten van hemoglobine A1c (HbA1c) vormt een belangrijk onderdeel van de begeleiding en controle van patiënten met diabetes mellitus. HbA1c geeft een indicatie van de chronische blootstelling aan glucose en wordt gebruikt voor het monitoren van de lange termijn glykemische status.

Glycohemoglobine

Glycohemoglobine wordt gevormd door binding van glucose aan hemoglobine via een niet-enzymatisch proces, aangeduid als glycering. Het membraan van de erytrocyt is permeabel voor glucose, dat daarmee de cel binnen kan en kan binden aan hemoglobine. Het gevormde glycohemoglobine blijft aanwezig gedurende de levensduur van een rode bloedcel (circa 120 dagen).1 De concentratie glycohemoglobine is relatief stabiel. Omdat de snelheid van vorming van het glycohemoglobine proportioneel evenredig is met de glucoseconcentratie in het bloed, geeft de concentratie hemoglobine een afspiegeling van de geïntegreerde waarde van glucose over de afgelopen 8 tot 12 weken.

HbA1c

Er zijn verschillende vormen van glycohemoglobine (onder andere HbA1c, HbA1, HbA0). HbA1c wordt gevormd door de binding van glucose aan het N-terminale aminozuurvaline van de bètaketen van HbA. De klinische betekenis van HbA1c is gedocumenteerd in de Diabetes Control and Complications Trial (DCCT). Hierin is de relatie vastgelegd tussen bloedglucoseconcentratie (vastgesteld met HbA1c) en het risico op microvasculaire complicaties bij patiënten met type 1 diabetes.2 Data uit de UK Prospective Diabetes Study Group lieten een vergelijkbare correlatie tussen HbA1c en microvasculaire complicaties zien bij type 2 diabetespatiënten.3 De streefwaarde voor HbA1c is < 7,0%. Het is aan te raden streefwaarden individueel te bepalen en daarbij rekening te houden met het risico op ernstige hypoglykemie, de cardiovasculaire status en comorbiditeit.

Standaardisatie en harmonisatie HbA1c wereldwijd

De huidige HbA1c-assays zijn in sommige landen in het verleden op verschillende wijzen geharmoniseerd.3 Er zijn drie verschillende standaardisaties doorgevoerd in Japan, Zweden en de Verenigde Staten/delen van Europa. Vele andere landen werken nog altijd met niet-onderling vergelijkbare HbA1c-methoden. Om een uniforme wereldwijde standaardisatie te bereiken ontwikkelde de International Federation of Clinical Chemistry and Laboratory Medicine (IFCC) een nieuwe referentiemethode die specifiek de concentratie van alleen HbA1c ten opzichte van HbA0+HbA1c meet.45 De resultaten van de nieuwe referentiemethode zijn vergeleken met die van de oudere methoden.6

Nieuwe waarden HbA1c

Om in lijn te blijven met andere stoffen die gemeten worden beveelt de IFCC aan om de geharmoniseerde patiënten testresultaten weer te geven in wetenschappelijk correcte eenheden namelijk mmol HbA1c/mol (HbA0+HbA1c).7 De International Diabetes Federation, European Association for the Study of Diabetes, American Diabetes Association en de IFCC hebben besloten tot invoering van deze nieuwe eenheden.8

Relatie oude en nieuwe waarden HbA1c

HbA1c-resultaten die worden uitgedrukt in de nieuwe eenheden wijken duidelijk af van de eenheden die nu gebruikt worden. Tabel 1 geeft de relatie tussen de oude en de nieuwe waarden weer.

Tabel1Relatie tussen enkele belangrijke oude en nieuwe waarden voor HbA1c
OudNieuw
DCCT-HbA1c IFCC-HbA1c
6,0%42 mmol/mol
6,5% 48 mmol/mol
7,0%53 mmol/mol
7,5%59 mmol/mol
8,0%64 mmol/mol
8,5%75 mmol/mol

Invoering nieuwe waarden HbA1c

In Nederland is gekozen om de invoering van de nieuwe waarden voor HbA1c door een Landelijke Stuurgroep onder leiding van de Nederlandse Diabetes Federatie (NDF) te laten coördineren. Het volgende is besloten:

  • De HbA1c-resultaten worden vanaf 6 april 2010 gerapporteerd in zowel de IFCC-gestandaardiseerde eenheden (mmol/mol) als de oude DCCT-percentages. Hierdoor kan men wennen aan de nieuwe eenheden en de verhouding tot de DCCT-getallen.
  • Vanaf 1 januari 2011 worden de resultaten alleen nog in de nieuwe IFCC-eenheden gerapporteerd.
  • In een landelijke campagne die vanaf 1 januari 2010 start worden zorgverleners en patiënten voorbereid op de overgang naar de nieuwe HbA1c-waarden.
Deze campagne krijgt ondersteuning van de website http://www.nieuwediabeteswaarde.nl/
De Landelijke Stuurgroep ‘Invoering Nieuwe HbA1c Waarden’ onder de auspiciën van de Nederlandse Diabetes Federatie (NDF) is een samenwerking tussen de volgende instanties: de Nederlandsche Internisten Vereniging (NIV), de Nederlandse Vereniging voor Kindergeneeskunde (NVK), de Diabetes Huisartsen Advies Groep van het Nederlands Huisartsen Genootschap (DiHAG), de Diabetesvereniging Nederland (DVN), de beroepsorganisatie voor diabeteszorgverleners (EADV), Diagnostica Associatie Nederland (Diagned), de Nederlandse Vereniging voor Klinische Chemie en Laboratorium Geneeskunde (NVKC), Stichting Diabetes and Nutrition Organization (DNO) in samenwerking met de Nederlandse Vereniging van Diëtisten (NVD).

Aan de Landelijke Stuurgroep namen deel: dr. C. Weykamp (NVKC), dr. ir. R.J. Slingerland (NVKC), drs. M. de Groot (NDF), drs. S.M. Bouma (NDF), dr. B.J. Potter van Loon (NIV), drs. W.H. Stokvis-Brantsma (NVK), W. Veenendaal (DVN), ), G.M. van Felius (DNO), A. Goedhart (EADV), drs. E. Smets (DIAGNED), dr. P.G.H. Janssen (DiHAG).
Tabel2Uitgebreide omrekentabel HbA1c
4,0208,064
4,1218,165
4,2228,266
4,3238,367
4,4258,468
4,5268,569
4,6278,670
4,7288,772
4,8298,873
4,9308,974
5,0319,075
5,1329,176
5,2339,277
5,3349,378
5,4369,479
5,5379,580
5,6389,681
5,7399,783
5,8409,884
5,9419,985
6,04210,086
6,14310,187
6,24410,288
6,34510,389
6,44610,490
6,54810,591
6,64910,692
6,75010,793
6,85110,895
6,95210,996
7,05311,097
7,15411,198
7,25511,299
7,35611,3100
7,45711,4101
7,55811,5102
7,66011,6103
7,76111,7104
7,86211,8105
7,96311,9107
Tot 6 april 2010 worden uitsluitend oude eenheden gerapporteerd. Van 6 april 2010 tot 31 december 2010 worden oude en nieuwe eenheden gerapporteerd. Vanaf 1 januari 2011 worden uitsluitend nieuwe eenheden gerapporteerd.

Definities: oude eenheid = NGSP-eenheid = %HbA1c nieuwe eenheid = IFCC eenheid = mmol/mol Omrekenformule: oud = 0,0915 nieuw + 2,15 % nieuw = 10,93 oud – 23,5 mmol/mol

Literatuur

Reacties

Er zijn nog geen reacties.

Verder lezen