Beroepsziekten

Een eeuw geleden beschreef Heijermans in zijn leerboek over beroepsziekten tal van aandoeningen die we nu niet meer kennen. De schoenmakersborst, dienstmeidenknie, glasblazerswangen en melkerskramp zijn enkele voorbeelden. Sindsdien zijn de arbeidsomstandigheden aanzienlijk veranderd, mede door een grotere kennis van de relatie tussen arbeid en gezondheid en een daaruitvoortvloeiende aanscherping van de regelgeving. Toch komen beroepsziekten nog veel voor. Op basis van internationale gegevens wordt het aantal nieuwe gevallen op 25.000 per jaar geschat. Nederlandse cijfers zijn niet betrouwbaar vanwege een aanzienlijke onderrapportage van beroepsziekten. Dat komt doordat het bij het toekennen van een arbeidsongeschiktheidsuitkering – anders dan in het buitenland – niet uitmaakt of arbeidsomstandigheden bij het ontstaan van de ziekte een rol speelden. Erger is dat daardoor ook sprake is van een aanzienlijke onderdiagnostiek. Artsen staan in het algemeen te weinig stil bij de vraag of gezondheidsklachten door het werk veroorzaakt kunnen zijn. Dat lijkt weinig van belang voor de behandeling. Maar de kans wordt zo gemist om oorzaken aan te pakken. Herkennen van beroepsziekten begint bij het besef dat bijvoorbeeld huideczeem met het werk van de patiënt te maken kan hebben. Het is van belang dat de huisarts zich die vraag stelt omdat hij patiënten vaak eerder ziet dan de bedrijfsarts. Zelfstandigen hebben geen bedrijfsarts en zijn dus geheel op het oordeel en advies van hun behandelend arts aangewezen. Het nieuwe handboek Beroepsziekten in de praktijk kan hierbij een geschikte informatiebron zijn. Na een inleidend hoofdstuk worden de belangrijkste beroepsziekten besproken. Dit gebeurt in langere hoofdstukken over beroepsgebonden longaandoeningen, huidziekten en klachten van het bewegingsapparaat en in kortere over neurologische aandoeningen, psychische klachten, kanker en beroep, reproductiestoornissen en lawaaislechthorendheid. Elk hoofdstuk is door één of meer experts geschreven. Steeds wordt aandacht besteed aan de epidemiologie en etiologie (Om welke beroepen gaat het? Wat is de oorzaak?) en diagnostiek (Hoe is een relatie met arbeidsomstandigheden vast te stellen?). De geboden informatie is ook voor de huisarts relevant en goed toegankelijk. De overzichtelijke tekstindeling en het uitgebreide register maken het tot een handig naslagwerk. Het boek bevat een adressenlijst met onder andere het Nederlands Centrum voor Beroepsziekten en de Nederlandse Kenniscentra Arbeidsrelevante Aandoeningen waar ook de huisarts snel en kosteloos voor aanvullende informatie terechtkan.