Samenvatting
Onlangs verscheen op de NHG- en KNMP-websites de Landelijke Eerstelijns Samenwerkings Afspraak Antistolling, die implementatie vergt. Verder staan in dit nummer van H&W enkele artikelen over diabeteszorg; deze vormden aanleiding tot een mini-interview met een praktijkverpleegkundige met veel ervaring in de begeleiding van allochtone patiënten met diabetes mellitus.
Bij de LESA Antistolling
Artsen, tandartsen, apothekers en trombosediensten moeten samenwerken bij patiënten die medicijnen gebruiken die de bloedstolling beïnvloeden. Behalve cumarinederivaten bespreekt de LESA ook trombocytenaggregatieremmers, tijdelijke medicatie en overbruggingsbehandelingen. Gezien de mogelijke schade voor de patiënt – van een bloedneus of maagbloeding tot zelfs overlijden – benadrukken het ministerie van VWS en de Inspectie voor de Gezondheidszorg dat de veiligheid van antistollingsmiddelen kan worden verbeterd. Daarvoor is meer kennis en betere en gestructureerde samenwerking nodig. Bij deze LESA is dan ook een ‘Kennisdocument’ gemaakt.
Diabeteszorg
De praktijkondersteuner neemt steeds meer de diabeteszorg over van de huisarts. Hoe beïnvloedt dat de kwaliteit van de diabeteszorg? Heeft inbreng van de huisarts meerwaarde en wat vinden patiënten ervan dat de POH de controles verricht? Dit en meer komt in deze H&W aan bod. De inbreng van de praktijkondersteuner bij de diabeteszorg vraagt om een gestructureerde aanpak. Daartoe is de PraktijkWijzer Diabetes mellitus grondig gereviseerd (in de loop van mei via www.nhg.org beschikbaar). Hieronder geven we het woord aan Gonnie Vollebregt, al jarenlang praktijkverpleegkundige in een Utrechtse wijk met veel allochtonen.
Zorg voor allochtone patiënten met diabetes
Hoe sta jij tegenover zelfmanagement? ‘Heel positief. Hoe meer mensen kunnen en hoe meer ze weten, des te beter kunnen ze met hun ziekte omgaan. Ze worden dan minder afhankelijk van zorgverleners.’ Is zelfmanagement ook haalbaar bij allochtonen? ‘Bij de oudere generaties heb je dan een lange adem nodig. Zij vinden vaak dat de behandelaar beslist hoe zij met hun ziekte moeten omgaan. Als ik bijvoorbeeld wel eens iemand de keuze voorleg of ze metformine zullen slikken of een bewegingsprogramma willen volgen, zeggen ze dat ík dat moet beslissen. Die houding staat zelfmanagement natuurlijk in de weg.’ Is het lastig om deze oudere generaties goed te begeleiden? ‘Ik doe vijf dagdelen per maand spreekuur met afwisselend een Turkse en een Marokkaanse zorgconsulent. Daar ben ik heel blij mee, want ik heb daardoor veel inzicht gekregen in de omgang met oudere generaties allochtonen. Onze Nederlandse directheid is bij hen geen goede aanpak; ik heb geleerd de dingen nu wat voorzichtiger te vragen. Als je dan de mensen wat langer kent, kun je de zaken makkelijker oppakken. Bij de tweede en derde generatie trekt dat natuurlijk wel bij.’ Doe jij alle controles bij diabetespatiënten? ‘Nee, de jaarcontroles worden door de huisarts gedaan en dat vind ik ook een goede keuze, want anders verliest die zijn feeling. Maar vooral omdat de complicaties bij diabetes zich op zo’n breed vlak kunnen voordoen, vind ik het goed dat de huisarts meekijkt. Bij longpatiënten is dat misschien minder hard nodig.’ En wat vinden de patiënten ervan dat jij de controles doet? ‘Over het algemeen vinden die dat prettig. Soms vinden mensen het zelfs onnodig dat de huisarts de jaarcontroles doet. “De huisarts doet precies hetzelfde als jij”, zeggen ze dan. Ik hoor andersom hoogst zelden dat ze liever zouden willen dat de huisarts alle controles doet. Maar ze zijn natuurlijk gewend geraakt aan deze gang van zaken.’ Vereisen allochtonen een aparte aanpak als het gaat om leefstijlinterventies? ‘Nee, ik denk zelfs dat de tijd rijp is om die scheiding los te laten, want ook onder de autochtonen in onze wijk komt veel laaggeletterdheid voor. Tot dusver startte de GGD hier regelmatig een bewegingsprogramma voor allochtone vrouwen – soms Turks, soms Marokkaans – met begeleiding van een fysiotherapeut en een diëtiste. Daarmee werd veel succes geboekt. Nu start een gemengde vrouwengroep die zich richt op afvallen en die zit heel vol. Ik verwacht dat ook hiervan de resultaten heel goed zullen zijn.’ Spelen de financiën nog een rol bij allochtonen? ‘Ja, zij verwachten vaak dat als beweging wordt geadviseerd, de verzekering dit vergoedt. Wij zijn er dan ook voorstander van dat mensen bij het Gezond-gewichtprogramma al een eigen bijdrage betalen, en daarna liefst gaan sporten via het reguliere aanbod.’
In H&W is ruimte gereserveerd voor de implementatie van onderwerpen die elders in het nummer worden besproken. Louwrens Boomsma vat de NHG-inbreng samen (l.boomsma@nhg.org).
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
