Samenvatting
De kern
-
Slik- en passageklachten zijn goed te differentiëren met een gerichte anamnese.
-
In veel gevallen is verwijzing naar de tweede lijn noodzakelijk voor aanvullend onderzoek en behandeling.
-
Bij orofaryngeale dysfagie zal de huisarts verwijzen naar een KNO-arts, bij orofaryngeale dysfagie met een neuromusculair karakter naar een neuroloog en bij oesofageale dysfagie naar een MDL-arts.
-
Dysfagie door medicatie of door een peptische stoornis is goed te behandelen in de eerste lijn.
Inleiding
Epidemiologie
Pathofysiologie
Orofaryngeale dysfagie
Neuromusculair
Centraal aangrijpende medicatie | fenothiazines |
metoclopramide | |
benzodiazepines | |
antihistaminica | |
Medicatie aangrijpend op een neuromusculaire synaps | botulinetoxine |
procaïnamide | |
penicillamine | |
erytromycine (macroliden) | |
aminoglycosiden | |
Musculotoxische medicatie | amiodaron |
alcohol | |
cyclosporine | |
penicillamine | |
Verondersteld neuromyopathische medicatie | digoxine |
trichloorethyleen | |
vincristine | |
Medicatie die de speekselproductie remt | anticholinergica, antidepressiva, antipsychotica, antihistaminica, antiparkinsonmedicatie, antihypertensiva, diuretica |
Mechanisch
Mechanisch | tumor |
---|---|
stenose: | |
| |
| |
| |
zenkerdivertikel | |
cricofaryngeale plooi | |
mucosaal web | |
externe compressie | |
Neuromusculair | cerebrovasculair accident |
medicatie | |
parkinson | |
alzheimer | |
amyotrofische laterale sclerose | |
multipele sclerose | |
myasthenia gravis | |
myopathie |
Oesofageale dysfagie
Mechanisch
Mechanisch | inflammatoire en fibrotische stricturen |
---|---|
| |
| |
| |
| |
| |
| |
Overig mechanisch | mucosale ringen en webben |
| |
| |
| |
| |
Neuromusculair | achalasie |
motiliteitsstoornissen van de onderste slokdarmsfincter | |
hypomotiliteit secundair aan systeemziekte (sclerodermie, diabetes) |
Neuromusculair
Diagnostiek
Anamnese
Aanvullende diagnostiek
Anamnese | Werkhypothese | Aanvullende diagnostiek en verwijsbeleid | Behandeling |
---|---|---|---|
| indien ja: geen slikstoornis in engere zin | ||
indien nee: slikstoornis in engere zin | |||
Aard van de klacht | |||
| orofaryngeaal | KNO
|
|
Lokalisatie | |||
| oesofageaal | MDL
|
|
| oesofageaal of orofaryngeaal | ||
| |||
| mechanisch | ||
| neuromusculair | ||
Tijdsverloop | |||
| verdacht voor maligniteit | ||
| waarschijnlijk peptisch | ||
niet-progressief | web of ring, eosinofiele oesofagitis |
Behandeling
Conclusie
Literatuur
- 1.↲↲Cook IJ. Diagnostic evaluation of dysphagia. Nat Clin Pract Gastroenterol Hepatol 2008;5:393-403.
- 2.↲Roy N, Stemple J, Merrill RM, Thomas L. Dysphagia in the elderly: Preliminary evidence of prevalence, risk factors, and socioemotional effects. Ann Otol Rhinol Laryngol 2007;116:858-65.
- 3.↲↲Eslick GD, Talley NJ. Dysphagia: Epidemiology, risk factors and impact on quality of life – a population-based study. Aliment Pharmacol Ther 2008;27:971-9.
- 4.↲Bloem BR, Lagaay AM, Van Beek W, Haan J, Roos RA, Wintzen AR. Prevalence of subjective dysphagia in cummunity residents aged over 87. BMJ 1990;300:721-2.
- 5.↲Lind CD. Dysphagia: evaluation and treatment. Gastroenterol Clin North Am 2003;32:553-75.
- 6.↲↲↲Cook IJ. Oropharyngeal dysphagia. Gastroenterol Clin North Am 2009;38:411-31.
- 7.↲Humbert IA, Robbins J. Dysphagia in the elderly. Phys Med Rehabil Clin N Am 2008;19:853-66.
- 8.↲Ruigomez A, Garcia Rodiguez LA, Wallander MA, Johansson S, Eklund S. Esophageal stricture: Indicence, treatment pattern, and recurrence rate. Am J Gastroenterol 2006;101:2685-92.
- 9.↲Kahrilas PJ, Smout AJ. Esophageal disorders. Am J Gastroenterol 2010;105:747-56.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.