Samenvatting
De kern
-
Niet-melanocytaire huidkanker is een groeiend probleem, ook in de huisartsenpraktijk; uv-belasting is de grootste risicofactor.
-
Histologisch onderzoek is altijd aangewezen, omdat het verdere beleid daarvan afhangt.
-
Basaalcelcarcinomen hebben een gunstige prognose want ze metastaseren zeer zelden, maar ze kunnen destructief groeien.
-
Plaveiselcelcarcinomen metastaseren vaker, met name de hoogrisicotumoren. Daarom is de behandeling van deze tumoren vaak agressiever en de follow-up strikter.
Inleiding
Epidemiologie en etiologie
Kliniek
Basaalcelcarcinoom
Plaveiselcelcarcinoom
Diagnostiek en behandeling
Basaalcelcarcinoom
Kliniek | Histologie | Let op | Behandeling | Follow-up | |
---|---|---|---|---|---|
Basaalcelcarcinoom | nodulair | compact (zelden micronodulair) | excisie, marge 3 mm | elke 6-12 maanden | |
superficieel | superficieel | cryotherapie, fluorouracilcrème of imiquimodcrème | elke 6-12 maanden | ||
cicatricieel | sprieterig (zelden micronodulair) | kan zeer klein wondje zijn | excisie, marge 5 mm | elke 6-12 maanden | |
gepigmenteerd | verwijs voor differentiatie van melanoom | excisie, marge 3 mm | elke 6-12 maanden | ||
Plaveiselcelcarcinoom | hoogrisico | verwijs voor excisie en aanvullende diagnostiek van metastasen | excisie, marge 10 mm | jaar 1: elke 3 maandenjaar 2: elke 4 maandenjaar 3: elke 6 maandenjaar 4 en 5: elke 12 maanden | |
laagrisico | excisie, marge 5 mm | jaar 1 en 2: elke 6 maandenjaar 3 t/m 5: elke 12 maanden |
Plaveiselcelcarcinoom
Conclusie
Literatuur
- 1.↲Beljaards RC, Bruintjes TjD, Canninga-van Dijk MR, Krekels GAM, Oldenburger F, Reinders JG, et al. Evidence-based richtlijn behandeling van het basaalcelcarcinoom. Utrecht: Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie/Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO, 2007. http://www.nvpc.nl/stand/473d%20Richtlijn_BCC_herziene%20versie_20122007.pdf, geraadpleegd februari 2013.
- 2.↲Sellheyer K. Basal cell carcinoma: Cell of origin, cancer stem cell hypothesis and stem cell markers. Br J Dermatol 2011;164: 696-711.
- 3.↲Holterhues C, Vries Ed, Louwman MW, Koljenović S, Nijsten T. Incidence and trends of cutaneous malignancies in the Netherlands, 1989-2005. J Invest Dermatol 2010;130:1807-12.
- 4.↲↲Cox NH, Eedy DJ, Morton CA. Guidelines for management of Bowen’s disease: 2006 update. Br J Dermatol. 2007;156:11-21.
- 5.↲Lebwohl M. Actinic keratosis: Epidemiology and progression to squamous cell carcinoma. Br J Dermatol 2003;149:31-3.
- 6.↲Holmes C, Foley P, Freeman M, Chong AH. Solar keratosis: Epidemiology, pathogenesis, presentation and treatment. Australas J Dermatol 2007;48:67-74.
- 7.↲Dodson JM, DeSpain J, Hewett JE, Clark DP. Malignant potential of actinic keratoses and the controversy over treatment: A patient-oriented perspective. Arch Dermatol 1991;127:1029-31.
- 8.↲Beljaards RC, Borgonjen RJ, Engelen JWM, Van Everdingen JJE, Van Marion AMW, Munte K, et al. Richtlijn Actinische keratose. Utrecht: Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie, 2010.
- 9.↲De Groot AC, Toonstra J. Kanker en huid: Dermato-oncologie voor de huisarts. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2010.
- 10.↲Krekels GAM, Van der Geer S. Non melanoma huidkanker. Utrecht: Academic Pharmaceutical Productions, 2010.
- 11.↲Bader RS, Harris JE. Basal cell carcinoma [internet]. New York: Medscape, 2012. http://emedicine.medscape.com/article/276624, geraadpleegd mei 2012.
- 12.↲↲↲↲Krekels GAM, van Berlo CLH, Van Beurden M, Borgonjen RJ, Buncamper M, Van Everdingen JJE, et al. Richtlijn Plaveiselcelcarcinoom van de huid. Utrecht: Nederlandse Vereniging voor Dermatologie en Venereologie, 2010. http://www.nvpc.nl/stand/66Richtlijn_Plaveiselcelcarcinoom_van_de_huid_december_2010.pdf, geraadpleegd februari 2013.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.