Marc van Eyck beaamt het kritisch volgen en bediscussiëren van NPA. Hij stelt dat accreditering dan wel niet direct leidt tot betere uitkomsten op het niveau van de patiëntenzorg, maar dat dit ook niet het voornaamste doel was en is. ‘U wordt beloond met een externe erkenning, het certificaat, dat de bereikte kwaliteit bevestigt en met het gevoel dat dat u voldoet aan de eisen van deze tijd en aan de huidige wet- en regelgeving’. ‘Regelgeving die van belang is om de veiligheid in de praktijk te waarborgen’. Maar veel aangevoerde argumentatie is mijns inziens niet deugdelijk. Allereerst wordt gesteld dat patiënt, zorgverzekeraars en inspectie middels NPA een gerechtvaardigd vertrouwen hebben in verantwoorde zorg. Dit is herhaling van een gewenste overtuiging. Een discussie over de invulling van dit gerechtvaardigd zijn, over de verleende kwaliteit- en  verantwoorde zorg moeten we levendig houden! Dat anno 2016 64% van alle huisartsen deelneemt aan de NPA zegt ook toch niets in een discussie gericht op verbeteringen? NPA-accreditering wordt tenslotte steeds meer afgedwongen voor opleiders, de herregistratie, of vanuit angst voor de zorgverzekeraar of inspecteur. Dat is in mijn ogen een vrijheidsschending van onze beroepsethiek; oog in oog met iedere enkeling houden we met honderd dingen rekening, vooral het appel dat ons getroffen heeft. In de laatste plaats is dat een regelgeving van zorgverzekeraar of inspectie.

Ik blijf grote twijfel houden rondom ‘ons’ NPA als instantie; ‘in de spiegel kijken om aan patiëntenverwachtingen te voldoen’ is mager. Het beroep van zorgverleners vraagt om een vertrouwen van een instantie die terecht toezicht houdt. Maar een even belangrijk uitgangspunt behoort te zijn dat deze zorgverleners steeds zoeken naar het in praktijk brengen van verbeteringen in hun aanpak en werkwijze die aandacht geeft aan de huisarts als professional die poogt verstandig te handelen in complexe praktijken. Een ‘eigen’ instituut NPA zou veel meer publiekelijk en naar verzekeraars moeten uitdragen dat dit kwetsbaar mensenwerk is. Opkomen voor onze beroepsethiek en de onderbouwing hiervan. Ervaringen rondom goede zorg, aandacht voor een goede aanpak die ze met beleid hebben gevonden en opkomen voor ondervonden hindernissen in deze; op naar NPA 3.1.   

Jaap Schuurmans, praktijkhoudend huisarts en huisartsopleider, sinds vijf jaar geaccrediteerd

Antwoord

Schuurmans stelt een belangrijke vraag: Hoe behouden we een goed gevoel binnen de huidige sociale context berustend op wijsheid en inzicht? Met NHG-Praktijkaccreditering (NPA) versie 2.1 is al aan veel van zijn bezwaren tegemoet gekomen. NPA is met zijn deelnemersraad en College van Deskundigen voortdurend bezig is om de NPA door te ontwikkelen. De NPA is bij uitstek een instrument dat laat zien dat de huisarts bezig is met een ‘interne cyclus van kwaliteitsverbetering’. Dat is wat we als huisarts willen, en de patiënten eveneens.

Inzichten uit de wetenschappelijke literatuur, evaluaties, input van deelnemers en van onze beroepsverenigingen zijn de basis voor aanpassingen van de accreditatie. Uiteindelijk worden de kwaliteitsnormen met veel wijsheid en met oog voor wet- en regelgeving vastgesteld door het College van Deskundigen, een vertegenwoordiging van beroepsverenigingen, zorgverzekeraars en patiënten.

De sociale context is ook de vraag van de patiënt naar inzage of aan kwaliteitsnormen en patiëntverwachtingen wordt voldaan. Schuurmans is “voorstander van kwalitatief goede zorg en reflectie op het handelen”. NPA spreekt bij accreditatie naar de patiënten uit een gerechtvaardigd vertrouwen te hebben in deze kwalitatief goede zorg en maakt de reflectie op het handelen zichtbaar: er is sprake van een continu verbeteren van de kwaliteit door systematische verslaglegging en rapportage van praktijkorganisatie, samenwerking, veiligheid en professionaliteit in deze huisartsenpraktijk.

De NHG-Praktijkaccreditering is een keurmerk van, voor en door huisartsen, gebaseerd op kwaliteitsnormen die vastgesteld worden door onze eigen beroepsverenigingen en niet door de International Organization for Standardization (ISO) te Genève.  Een bewuste keuze waardoor de huisartsen zelf de regie houden over hun kwaliteitsbewaking en invloed uitoefenen op hun kwaliteitsbeleid. Gezien het aantal deelnemende huisartsen en de ontvangen feedback na elke audit, wordt deze keuze en uitvoering door de eigen beroepsgroep hoog gewaardeerd.

Graag nodig ik collega Schuurmans uit om zitting te nemen in de NPA-Deelnemersraad om mee te denken met andere deelnemers en NPA-medewerkers over verbeteringen van ‘ons’instituut NPA.

Marc Eyck, huisarts, directeur NHG Praktijk Accreditering b.v.