Podotherapie bij hielspoor? Bij recidiverende schouderklachten weer een injectie of is het tijd voor fysiotherapie? Welke adviezen geef ik aan die 70-jarige mevrouw met polsartrose die haar handwerk niet meer kan doen? Hoe nuttig zijn de PPI’s die ik dagelijks fiatteer als herhaalrecept bij alle ouderen die acetylsalicylzuur gebruiken? Zijn de controles van de praktijkondersteuner bij diabetes, astma/COPD en CVRM wel zinvol of kan het ook minder vaak? Volgens de Gezondheidsraad wordt onderzoek naar deze vragen te weinig gedaan. Slechts een fractie van de honderden miljoenen aan onderzoeksgeld gaat naar dit soort alledaagse ziekten. En dat raakt mij in de spreekkamer.
Het NHG heeft 443 kennislacunes geformuleerd vanuit de NHG-Standaarden die de basis kunnen vormen voor huisartsgeneeskundig onderzoek. Het gaat om vragen die dagelijks in onze spreekkamers naar voren komen. Om al die vragen wetenschappelijk te beantwoorden hebben we een budget van minimaal vijftig miljoen euro nodig. Dat is minder dan er in een jaar door een fonds zoals de Hartstichting of KWF wordt uitgegeven aan wetenschappelijk onderzoek.
Waarom is het zo moeilijk voldoende middelen te genereren voor eerstelijns onderzoek? Een belangrijke oorzaak is de perverse publicatiedwang en het verdelen van het onderzoeksgeld op basis van de wetenschappelijke output en punten. Onderzoekers zijn gevangenen van de ‘citatievallei’ en huisartsgeneeskundig onderzoek scoort minder goed in tijdschriften die hoog op de citatieranglijst staan. Ook doneren mensen liever voor het verschil tussen leven en dood bij kanker of voor de behandeling van hart- en vaatziekten dan voor onderzoek naar hielspoor, eczeem, jeuk of rugpijn. Niet sexy immers. Bovendien collecteert het niet lekker langs de deur en fiets je er geen berg voor op.
Huisartsgeneeskundige onderzoeksagenda
Wat doen wij hieraan? Allereerst afstemmen en samenwerken. Dat heeft bijvoorbeeld geleid tot een overzicht van het lopende huisartsgeneeskundig onderzoek. Daarnaast nam het NHG het initiatief om een landelijke huisartsgeneeskundige onderzoeksagenda op te stellen, die met financiers, beleidsmakers en patiënten gedeeld wordt. Nu nog het geld. Crowdfunding wordt ingezet middels de op het NHG-Congres 2016 gelanceerde Stichting Fonds Alledaagse Ziekten. Dit fonds zamelt geld in en heeft de ANBI-status: de fiscus geeft 40-50% korting.
Is dit genoeg? Nee. Multidisciplinaire onderzoeksconsortia zijn zeer effectief in het verkrijgen van onderzoeksgelden. Onderzoekers moeten daarom meer samenwerken, afspraken maken over aandachtsgebieden en zich daar aan houden. De patiënt, paramedische disciplines en de medisch specialist moeten meer en beter betrokken worden. Daarnaast is investering in en coördinatie van huisarts-onderzoekers nodig die fondsen adviseren en onderzoeksprojecten beoordelen. Onmisbaar is ook de politieke lobby voor huisartsgeneeskunde en wetenschap in Den Haag en bij zorgverzekeraars. Een taak voor het NHG?
Wat kunt u doen? Vaker meedoen met een onderzoek vanuit een Universitair Huisartsgeneeskundig Centrum en de Stichting Fonds Alledaagse Ziekten steunen met een donatie. In de spreekkamer kunt u dan de vragen over hielspoor, schouderklachten, polsartrose, PPI en het werk van de praktijkondersteuner beter beantwoorden. Daar wordt de patiënt ook beter van.
Ivo Smeele
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
