Kijk ook eens in de mond van kwetsbare ouderen

De huisarts heeft wekelijks te maken met complexe gezondheidsproblemen bij ouderen. Een slechte mondgezondheid is één van deze gezondheidsproblemen, omdat het  problemen kan opleveren met eten of medicijninname. Recent promotieonderzoek maakt duidelijk dat ouderen met een kunstgebit een slechtere gezondheid en een lagere kwaliteit van leven hebben. 

Het doel van het promotieonderzoek van Albert Hoeksema was om de relatie tussen mondgezondheid van ouderen en kwetsbaarheid, kwaliteit van leven en fysieke gezondheid te onderzoeken. Tussen januari 2015 en januari 2016 werd bij thuiswonende ouderen (≥ 65 jaar), waarbij recent thuiszorg was opgestart, een cross-sectioneel observatief onderzoek uitgevoerd. Van alle deelnemers werd de orale status, mondgezondheid, kwetsbaarheid, cognitie en de kwaliteit van leven vastgelegd. De mediane leeftijd van de 103 deelnemende ouderen was 79 (IQR 72-85) jaar. Van deze deelnemers hadden er 39 (38%) eigen tanden en kiezen en 64 (62%) een kunstgebit. Vergeleken met de kunstgebitgroep scoorden de ouderen met eigen tanden en kiezen significant beter op de indicatoren voor kwetsbaarheid, kwaliteit van leven, fysieke mogelijkheden en algemene gezondheid. Tussen de twee groepen was er geen verschil in cognitie. De mondgezondheid was in de gehele groep matig tot slecht en 69% bezocht niet meer regelmatig een eigen tandarts of mondhygiëniste.

Dit onderzoek laat zien dat de kwaliteit van leven lager is, de algemene gezondheid slechter is en de kwetsbaarheid hoger ligt bij de groep ouderen met een kunstgebit. De onderzoeker adviseert om binnen gezondheidszorgprogramma’s voor ouderen aandacht te geven aan de mondgezondheid. Mogelijk kan hierdoor de vicieuze cirkel van slechter eten, medicatieontrouw en een achteruitgang in gezondheid doorbroken of voorkomen worden. In het NHG-Standpunt ‘Huisartsgeneeskunde voor ouderen’ is nog geen aandacht voor mondzorg. Af en toe een blik in de mond van kwetsbare ouderen lijkt voor de huisarts op basis van dit proefschrift toch wel een nuttig advies.

Hoeksema, AR. Oral health in frail elderly [Proefschrift]. Groningen: Rijksuniversiteit, 2016.