Kinkhoestvaccinatie van zwangeren ter bescherming van zuigeling

De Gezondheidsraad bracht eind 2015 het advies uit om zwangere vrouwen vaccinatie tegen kinkhoest aan te bieden ter bescherming van de zuigeling. VWS moet nog besluiten hoe dit advies zal worden overgenomen. In de tussentijd is de vaccinatie bij GGD’en op eigen rekening verkrijgbaar. Sommige GGD’en hebben de verloskundigen en huisartsen in hun regio hierover geïnformeerd. Huisartsen kunnen deze vaccinatie zelf bestellen en toedienen, óf zij kunnen een zwangere verwijzen naar de GGD in hun regio.

Bij het huidige vaccinatiebeleid blijven de allerjongsten onbeschermd tegen kinkhoest. Terwijl juist bij deze zuigelingen, die nog niet alle inentingen hebben gehad, kinkhoest ernstig kan verlopen. Kinkhoest kan bij hen leiden tot cerebrale schade door hypoxie tijdens hoestbuien of apneu en tot overlijden. In de periode 2005-2014 zijn vijf sterfgevallen door kinkhoest onder jonge zuigelingen gerapporteerd.

De Gezondheidsraad gaf in 2015 aan dat vaccinatie het aantal gevallen van kinkhoest onder zuigelingen van vijf maanden en jonger kan doen afnemen van gemiddeld 128 naar gemiddeld 26 per jaar en gaf het advies om zwangere vrouwen te vaccineren. De werkzaamheid van het vaccineren van een zwangere berust op de vorming van maternale antistoffen die via de placenta worden doorgegeven aan de foetus. Daarnaast voorkomt vaccinatie dat de zwangere vrouw kinkhoest krijgt en haar kind kan besmetten.

Uit verschillende wetenschappelijke onderzoeken blijkt dat kinkhoestvaccinatie tijdens de zwangerschap veilig is voor moeder en het ongeboren kind. In landen zoals België (sinds 2013) en het Verenigd Koninkrijk (sinds 2012) vindt vaccinatie al op grote schaal gratis plaats. In Nederland dient VWS nog te besluiten hoe dit advies zal worden overgenomen. In de tussentijd is de vaccinatie bij GGD’en op eigen rekening verkrijgbaar. Huisartsen kunnen deze vaccinatie zelf bestellen en toedienen, óf zij kunnen een zwangere verwijzen naar de GGD in hun regio. De vaccinatie dient in het derde trimester, vanaf week 28, te worden toegediend. Per zwangerschap volstaat eén vaccinatie; bij een volgende zwangerschap is vaccinatie opnieuw aanbevolen. 

Vaccinatie tegen kinkhoest: doel en strategie. Gezondheidsraad, december 2015