Meer of minder diagnostiek bij DM2?

Huisartsen moeten meer aandacht hebben voor de opsporing van hartfalen bij oudere patiënten met diabetes mellitus type 2 (DM2). Deze patiënten hebben een slechtere prognose dan oudere DM2-patiënten zonder hartfalen. Jaarlijkse screening op hartfalen bij oudere patiënten met DM2 is kostendekkend.

Tot deze conclusie komen Boonman-de Winter et al. in een review over dit onderwerp. In een door hen zelf uitgevoerd onderzoek vinden ze bij DM2-patiënten van 60 jaar en ouder in ruim 27% van de gevallen tekenen van hartfalen die voorheen niet bekend waren. In 17% van de gevallen waren het patiënten met een normale ejectiefractie (HFpEF), in bijna 5% betrof het patiënten met een verminderde ejectiefractie (HFrEF). Opsporing van de patiënten met hartfalen gebeurde aan de hand van een eenvoudig algoritme waarbij gegevens gebruikt werden uit de anamnese, aangevuld met een ECG en het Na-pro-BNP. Het algoritme is eenvoudig toe te passen met een hoge mate van betrouwbaarheid. Jaarlijkse screening bij DM2-patiënten op de aanwezigheid van hartfalen bij patiënten van 60 jaar en ouder zou kostendekkend zijn, uitgaande van een minimale prijs van € 20.000 voor een quality-adjusted life-year. Een prijs die acceptabel gevonden wordt als het om gezondheidswinst bij screening gaat. Deze winst wordt veroorzaakt omdat patiënten met hartfalen 80% meer kans hebben om binnen het jaar te overlijden of opgenomen te worden in een ziekenhuis dan DM2-patiënten zonder hartfalen. Vroege opsporing en behandeling kan dit verminderen.

De auteurs merken terecht op dat er rekening gehouden moet worden met het onderscheid tussen HFpEF en HFrEF. Patiënten met een normale ejectiefractie zijn oververtegenwoordigd en juist voor deze groep is nog geen prognoseverbeterende behandeling bekend. Je kan stellen dat voor elke wel te behandelen patiënt met HFrEF er drie patiënten met HFpEF ongevraagd ‘ziek’ gemaakt moeten worden. Welke boodschap hebben wij voor deze patiënten? Het is ook de vraag waar de patiënt met DM2 straks meer onder lijdt: de complicatie van de diabetes of de medisch behandeling. De vraag stellen is hem beantwoorden: less is more!

Boonman-de Winter LJM, et al. Uncovering heart failure with preserved ejection fraction in patients with type 2 diabetes in primary care: time for a change. Neth Heart J 2016;24:237-43.