Dokter, heb ik een hernia? Een lastige vraag voor de huisarts, want lage rugpijn met uitstraling wordt vaak veroorzaakt door zenuwcompressie. Toch laat aanvullend onderzoek, zoals MRI, ondanks typische klachten vaak geen afwijkingen zien. Eerder was al duidelijk dat lichamelijk onderzoek weinig diagnostische waarde heeft. Nu blijkt dat anamnese in de tweede lijn ook een matige voorspeller is.
Verwoerd et al. deden een cross-sectioneel onderzoek in 9 Nederlandse ziekenhuizen. Bij bijna 400 patiënten werden anamnestische kenmerken gerelateerd aan MRI-bevindingen. Vervolgens is met bestaande diagnostische benaderingen en aan de hand van eigen berekeningen onderzocht welke (combinaties van) symptomen een optimale relatie hadden met objectieve afwijkingen, en hoe groot deze was.
Dat viel tegen: ook de anamnese blijkt een zeer matige voorspeller van afwijkingen bij beeldvorming. Een niet acuut begin, het mannelijk geslacht en het hebben van meer pijn in het been dan in de rug bleken voorspellers. Ook een BMI < 30 en subjectieve gevoelsstoornissen droegen bij. De bekende vragen of een zwaar lichamelijk beroep of ‘hoesten-niezen-persen’ de klachten verergert, hebben nauwelijks voorspellende waarde.
De bevinding dat de anamnese (in deze tweedelijnspopulatie) en lichamelijk onderzoek (uit de Cochrane-review) zeer matige voorspellers zijn van het bestaan van wortelcompressie bij lage rugpijn met uitstraling, zijn interessant. De NHG-Standaard Lumbosacraal Radiculair Syndroom gaat immers bij de evaluatie van klachten juist wel uit van bevindingen van anamnese en lichamelijk onderzoek in de spreekkamer. Het beleid in de eerste lijn is op basis hiervan verdedigbaar, maar bij verwijzing naar de tweede lijn is mogelijk veel te winnen. Het beschikbaar stellen van aanvullend onderzoek voorafgaand aan verwijzing lijkt een interessante mogelijkheid, zeker uit oogpunt van kosteneffectiviteit. Die mogelijkheid verdient nader onderzoek.
Verwoerd AJ, et al. Diagnostic accuracy of history taking to assess lumbosacral nerve root compression. Spine J 2013;S1529-9430;1964-5.
Foto: Joe Belanger/Shutterstock
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
