Vergeet het chronisch buikwandsyndroom niet!

Huisartsen zien veel mensen met buikpijnklachten, zoals het irritable bowel syndrome (IBS, prevalentie: 10-15%). Volgens Nederlands onderzoek krijgt een deel van hen deze diagnose ten onrechte. Het blijkt in die gevallen te gaan om aandoeningen van de buikwand: chronic abdominal wall pain (CAWP) of het anterior cutaneus nerve entrapment syndrome (ACNES).

Van Assen et al. gingen na hoe vaak de diagnose CAWP of ACNES kon worden gesteld in een groep patiënten met IBS. Ze deden een dwarsdoorsnede-onderzoek ofwel prevalentieonderzoek onder patiënten in de huisartsenpraktijk die gecodeerd waren voor de diagnose IBS en andere vormen van chronische buikpijn. De meest voorkomende oorzaak van buikwandpijn (CAWP) is afklemming van één of meer nervi cutanei anteriores in de m. rectus abdominis. Er is dan sprake van ACNES. In feite gaat her hier om aftakkingen van de intercostaalzenuwen.

Via de ICPC-codering werden 583 patiënten (≥ 18 jaar) gevonden (D93, D01 en D06). Na exclusies kregen 535 patiënten een gevalideerde vragenlijst. De respons op de vragenlijst was 57% (304). Hiervan werden 167 vragenlijsten verder geanalyseerd. Van hen scoorden 23 patiënten ≥ 10 punten op de 18-puntsvragenlijst. Bij dit afkappunt is de sensitiviteit 0,94 en de specificiteit 0,92: de optimale diagnostische waarde. Er wilden 18 personen deelnemen aan verder onderzoek. De helft van hen bleek te lijden aan IBS en andere buikpijnklachten. Bij de andere helft, 9 personen dus, werd de diagnose chronisch buikwandsyndroom gesteld, van wie 6 met ACNES.

De prevalentie van ACNES onder patiënten met de diagnose IBS kwam in dit onderzoek uit op 3,6% (95%BI: 1,7 tot 7,6). Omgerekend naar het aantal Nederlandse IBS-patiënten (10-20%) en de groep die hiervoor medische hulp inroept, zou dit wellicht betekenen dat er ongeveer 20.000 mensen rondlopen met de diagnose IBS die eigenlijk aan CAWP dan wel ACNES lijden.

Van Assen T, et al. Chronic abdominal wall pain misdiagnosed as functional abdominal pain. J Am Board Fam Med. 2013;26(6):738-44.

Foto:Frank Muller/Hollandse Hoogte