Voor sommigen een statement, voor anderen een vraag. Helpt het om aardig te zijn of maken zachte heelmeesters stinkende wonden? Wat wil het zeggen om aardig te zijn en is er onderzoek gedaan naar het effect van aardige huisartsen op hun patiënten? Een arts die aardig of empathisch is, onderscheidt zich door begrip op te brengen voor de patiënt, zijn situatie, gevoelens en visie. Hij is in staat dit begrip te communiceren en bij te stellen en op basis hiervan kan hij uiteindelijk tot nuttige therapeutische interventies komen. Deze definitie wordt vaak gehanteerd, maar zijn patiënten met een aardige dokter daadwerkelijk beter af?
Frans Derksen et al. deden literatuuronderzoek naar de effectiviteit van empathie in de huisartsenpraktijk. Ondanks de beperkingen van empirisch onderzoek lijkt het aannemelijk dat een empathische houding van de huisarts inderdaad een positief effect heeft op fysieke en psychosociale uitkomstmaten. Het aantal onderzoeken is echter nog te beperkt om harde uitspraken te rechtvaardigen en gegevens over de bijwerkingen van empathie, zoals verlies van professionaliteit, ontbreken nog. Voorzichtig mogen we echter concluderen dat aardig zijn helpt. Bijkomstig voordeel is dat het haast niets kost.
Een uitgebreide literatuur-search leverde 1213 studies op. Na handmatige screening bleven er 7 artikelen over die kwalitatief goed genoeg waren. Hierin was origineel en empirisch onderzoek beschreven en waren zowel gegevens beschikbaar over het empathisch gedrag van de huisarts als over de tevredenheid van de patiënt en ander klinische uitkomstmaten. Een empathische houding van de huisarts bleek positief gecorreleerd met patiënttevredenheid.
Daarnaast hebben patiënten die hun arts als meer empathisch ervaren minder last van angst- en stressgevoelens. Patiënten met psychische klachten, maar ook patiënten met bijvoorbeeld diabetes of luchtwegklachten, reageerden beter op hun behandeling als de behandelaar zich empathisch opstelde. Ten slotte bleken patiënten met een empathische huisarts beter om te kunnen gaan met hun klachten en zich beter in staat te voelen om zelf invloed op hun gezondheid uit te oefenen.
Frans Derksen et al. Effectiveness of empathy in general practice: a systematic review. Br J Gen Pract. 2013 Jan;63(606):e76-84.
Foto: Frank Muller, Zorg in beeld/Hollandse Hoogte
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
