Patiëntverzoeken steeds vaker reden van consult

De onderzoekers maakten gebruik van een groot Nederlands huisartsennetwerk. Ze analyseerden alle diagnostiek-, medicatie- en verwijsverzoeken tussen 1985 en 2014. Daarbij verdeelden ze de gegevens over drie decennia, waarbij het aantal gevolgde patiëntjaren varieerde van 99.332 tot 151.296. Bij alle verzoeken werd gekeken of de huisarts daaraan had voldaan en tot welke diagnose dit uiteindelijk leidde.

Per 1000 patiëntjaren namen de verzoeken voor bloedonderzoek significant toe van 11,4 naar 23. Bij urinetests en verwijzingen was ook een stijging zichtbaar, respectievelijk van 1,8 naar 48,4 en van 10,1 naar 16,2 patiënten per 1000 patiëntjaren. Huisartsen voldeden meestal aan de verzoeken (range per type verzoek 68,8 tot 93,7%). Interessant genoeg resulteerden consulten met verzoeken, vergeleken met consulten waarbij de patiënt geen verzoek als consultreden had, vaker in een symptoomdiagnose dan een ziektespecifieke diagnose. Dit suggereert dat de uitgevoerde diagnostiek waar de patiënt om vroeg meestal niet afwijkend was. Bij de veelvoorkomende klacht moeheid/zwakte was dit verschil bijvoorbeeld 87,6% versus 70,1%, bij duizeligheid 79,1% versus 54,5%.

De maatschappij verandert, patiënten worden mondiger. Het direct voldoen aan patiëntverzoeken voor extra diagnostiek en verwijzing geeft misschien tevredener patiënten, maar lijkt niet per se te leiden tot betere zorg. In deze consulten wordt namelijk minder vaak een ziektespecifieke diagnose gesteld, mogelijk omdat patiënten minder goed weten welke diagnostiek geïndiceerd is. Blijf daarom handelen op medische gronden. Dat is niet altijd de makkelijkste weg. Verhelderen van de werkelijke hulpvraag en uitleg geven over uw keuzes kost nu eenmaal meer tijd en energie dan snel uitvoeren waar uw patiënten om vragen.