Veel valrisicoverhogende medicatie bij ouderen

De auteurs includeerden 10 observationele onderzoeken en 4 interventieonderzoeken (3 RCT’s en 1 pre-post interventieonderzoek), met in totaal 7164 patiënten. De gegevens werden verkregen uit de medische status, apotheekgegevens of nationale databanken tot 1 jaar na de val. Het meest gebruikt waren antidepressiva (15 tot 40%) en sederende medicatie, waaronder opiaten (4,4 tot 21%).

Na een bezoek aan de SEH vanwege een val (452 patiënten, gemiddelde leeftijd 84 jaar) volgde bij de interventieonderzoeken in verschillende settings een consult met advies aan de huisarts, zonder directe veranderingen in het medicatiebeleid door de beoordelaar. Eén RCT vond geen verschil in FRID-gebruik na een jaar, een redelijke termijn voor de huisarts om een dergelijk advies te implementeren. Twee RCT’s vonden afname van FRID-gebruik (14% versus 5%; 186 patiënten; p < 0,05 | 37% versus 19% afname; 612 patiënten; geen p-waarde). Een volgende val werd echter niet voorkomen. Alleen het niet-gerandomiseerde onderzoek vond wel significant minder vallen bij staken of verminderen van FRID-gebruik (0,3% versus 3,6%; 139 patiënten; p <0,05). Onder andere de wisselende kwaliteit van de onderzoeken en hun definitie van FRID’s zouden de oorzaak kunnen zijn van de wisselende resultaten.

Ook de STOPP-criteria (Screening Tool of Older Peoples’ Prescriptions) adviseren terughoudendheid met benzodiazepinen, antipsychotica en vasodilatoren in verband met een verhoogd valrisico. De NHG-Standaard Fractuurpreventie noemt polyfarmacie een risicofactor. Interventies zoals signalering en advies aan de huisarts na een SEH-bezoek of ziekenhuisopname lijken bij te dragen aan minder FRID-gebruik. Of dit leidt tot minder vallen kon met deze systematische review niet worden aangetoond. Voor de praktijk betekent dit dat alleen medicatieaanpassing als valpreventie onvoldoende is en er meer maatregelen nodig zijn.