Het centrale thema was persoonsgerichte zorg in de praktijk. Dit thema was uitgewerkt in samenhangende sets van plenaire presentaties, rondetafelsessies en workshops over de verschillende aspecten van patiëntenzorg, onderzoek en onderwijs. De WONCA Special Interest Groups en WONCA Networks waren intensief betrokken bij het organiseren van de sessies.
Centraal stonden klinische onderwerpen, zoals cardiovasculair risicomanagement (CVRM), luchtwegaandoeningen, kanker en ouderenzorg, welke gekoppeld waren aan niet-klinische onderwerpen, zoals samen beslissen, gezondheidsvaardigheden, ethische dilemma’s en e-health. Ook de impact van COVID-19 op de eerstelijnszorg kreeg ruimschoots aandacht.
Openingssessie: samen beslissen
De openingslezing van Glyn Elwyn was volgens Burgers een zeer overtuigend en aansprekend verhaal met praktische tips over samen beslissen. Het vereist bepaalde vaardigheden van de dokter: nieuwsgierigheid (curiosity), genereus zijn (generosity), kunnen reflecteren op het eigen handelen en denken (reflexivity) en efficiënt kunnen werken (efficiency). ‘Samen beslissen vraagt niet alleen veel van dokters, maar ook van patiënten’, stelt Burgers, een punt dat tijdens deze lezing ter sprake kwam. ‘Patiënten moeten nadenken over wat ze eigenlijk willen. Dat kan extra lastig zijn voor mensen met beperkte taal- en/of gezondheidsvaardigheden.’
Ook de toepassing van tools die digitaal beschikbaar komen, vereist vaardigheden. Gaat dat niet ten koste van het fysieke, persoonlijke contact met de dokter? ‘Belangrijk is dat we ons blijven realiseren dat de huisartsenzorg draait om de persoonlijke relatie met de patiënt’, benadrukt Burgers. ‘De tools moet je als hulpmiddel gebruiken om het doel van goede zorgverlening te bereiken. Na de lezing kwam de vraag aan bod of door het samen beslissen de verschillen in de zorg niet alleen maar toenemen. De discussie na afloop van die lezing was buitengewoon boeiend.’
CVRM
De eerste plenaire sessie ging over de preventie van hart- en vaatziekten en diabetes. ‘Tijdens die sessie was er een mooie mengvorm gevonden van cardiovasculaire inhoud en samen beslissen’, vindt Zwart. ‘Vroeger was het beleid wat de richtlijn voorschreef. Vanuit het concept van samen beslissen besteden we tegenwoordig veel meer aandacht aan de voorkeuren van de patiënt.’
Er zijn meerdere tools beschikbaar om gepersonaliseerde keuzes te kunnen maken, bijvoorbeeld op grond van het levenslange risico op hart- en vaatziekten, benoemt Burgers een ander aspect van die lezing. ‘In het beleid maken we onderscheid tussen hoog- en laagrisicogroepen. In de Nederlandse zorgprogramma’s gaat het vooral om de hoogrisicogroepen.’ ‘Daarbij kan de Utrechtse U-Prevent-tool gebruikt worden’, voegt Zwart toe. ‘Die tool kwam tijdens deze sessie aan de orde. Dat past mooi bij het hoofdonderwerp van dit congres: steeds meer individualiseren van de zorg.’
Er werd ook ingegaan op de Europese richtlijn en er werd kritisch gereflecteerd over de invloed van de farmaceutische industrie op de richtlijnen, bijvoorbeeld om de streefwaarden zo laag mogelijk te stellen. Spreker Xavier Cos uit Spanje vertelde over zijn onderzoek naar een betere glucoseregulatie bij diabetespatiënten. Ook benadrukte hij het belang van een gezonde leefstijl naast de medicamenteuze behandeling.
COVID-19
De tweede plenaire sessie ging over COVID-19. ‘Chris Butler uit Groot-Brittannië vertelde over zijn onderzoek in de eerste lijn naar de effecten van medicamenteuze interventies’, zegt Burgers. ‘In de zogenoemde platformtrials wordt niet dubbelblind en placebogecontroleerd, maar stapsgewijs een nieuwe interventie ingezet. Zodra blijkt dat deze niet effectief is, wordt de toepassing gestopt. Dit soort pragmatisch onderzoek naar de mogelijke effectiviteit van meerdere interventies zouden we vaker in het veld van de huisartsgeneeskunde moeten doen.’
De tweede lezing ging over de grote impact van de pandemie op migranten. ‘Zij hebben behoorlijk slechte uitkomsten na COVID-19’, geeft Burgers aan. ‘Goed dat hier ruim aandacht aan werd besteed, ook in andere sessies.’
Multimorbiditeit
Burgers leidde samen met twee Britse collega’s een workshop over persoonsgerichte zorg bij mensen met multimorbiditeit. Aan de hand van casuïstiek kwam aan bod hoe de problematiek van een individuele patiënt gevisualiseerd kan worden. ‘Door de problemen op papier visueel te maken kun je samen met de patiënt kijken wat het belangrijkst is en welke problemen met elkaar samenhangen’, legt Burgers uit. ‘Angst blijkt bijvoorbeeld vaak heel centraal te staan bij meerdere problemen. Angst komt echter vaak niet meteen naar voren, dus daar moet je echt op doorvragen. Dan kun je mensen veel effectiever helpen.’
Oncologie
Tijdens het drieluik over oncologie kwamen alle fasen van het zorgproces aan bod. Daarbij werd het patiëntenperspectief meegenomen. ‘Henk van Weert was de plenaire spreker en liet video’s zien van patiënten die werden geïnterviewd’, vertelt Zwart. ‘Dat was een heel mooi overzicht.’
In de andere sessies lag de focus op de diagnostiek. ‘Huisartsen zijn heel goed in het herkennen van klachten die passen bij kanker en verwijzen daarna heel snel’, zegt Zwart. ‘Toch blijkt de helft al gemetasteerde kanker te hebben op het moment dat de diagnose wordt gesteld. Daarom zijn we op zoek naar nieuwe tools, om de diagnostiek een stap verder te brengen. Daarvoor worden op artificiële intelligentie (AI) gebaseerde tools ontwikkeld. Daar gingen die sessies over. Dat was echt vernieuwend en een aanrader om terug te kijken.’
Ouderenzorg
In de sessies over ouderenzorg was er volgens Zwart een prachtig deel over kwetsbaarheid. ‘De lezing van Cees Hertogh ging over advanced care planning. Hij gaf aan dat dit een soort levend document is, waarbij je continu in gesprek moet blijven. Een prachtige vraag vond ik: “Gaat je visie op de terminale zorg over je then self of over je now self?”, ofwel welke zorg wil je later en welke zorg wil je nu, met als boodschap: continu in gesprek blijven met je patiënt, omdat voorkeuren veranderen met het stadium waarin de ziekte zich bevindt.’
Carlos Martins uit Portugal benoemde voorbeelden van overbehandeling van ouderen met acetylsalicylzuur en statines ter preventie van hartvaatziekten. ‘Hij illustreerde dit met aansprekende casuïstiek en presenteerde bevindingen uit recent onderzoek’, laat Burgers weten. ‘Een zeer overtuigend verhaal.’
Gezondheid van de dokter
Tijdens dit congres was er ook aandacht voor de gezondheid van de dokter en andere zorgverleners. Een professionele dokter is een gezonde dokter, zo was de stelling van Lieve Peremans uit België. Ze gaf aan dat een gezonde dokter ook naar de leuke kanten van het vak kijkt, dus die niet te veel stilstaat bij wat er allemaal moeilijk is. Dat vonden Zwart en Burgers een enorme opsteker.
In een van de sessies werden strekoefeningen gedaan als onderbreking van de lange zit die een online congres nu eenmaal met zich meebrengt. ‘Dat zouden we ook moeten doen tijdens of na onze spreekuren’, vindt Burgers. Een andere boodschap was dat een burn-out zich niet plots openbaart, maar geleidelijk ontwikkelt. Genoeg tijd om signalen op te vangen en ernaar te handelen.
Tijdens de rondetafeldiscussie was er aandacht voor intercollegiale contacten en samenwerking binnen een team. Die zaken kunnen het werkplezier verhogen. Daar zouden volgens Zwart de nieuwe digitale mogelijkheden bij kunnen helpen.
On demand goudmijn
Weliswaar misten Zwart en Burgers tijdens het online congres de directe sociale contacten, vooral tussen de bijeenkomsten door, maar de contacten in de Zoommeetings vonden ze toch heel persoonlijk. ‘We kregen veel complimenten dat mensen het een fijn congres vonden’, geeft Burgers aan. ‘Goed georganiseerd, inhoudelijk interessant, en genoeg mogelijkheden voor interactie.’
‘Er wordt veel on demand naar de inhoud gekeken’, voegt Zwart toe. ‘Mensen kijken op een later moment de sessies terug en dat is precies de bedoeling. We horen dat collega’s wereldwijd het leuk vinden om digitaal rond te wandelen in zo’n conferentievenue. In het platform zit een goudmijn aan content, dat je tot 10 oktober kunt bekijken.’ ‘Bij een fysiek congres is het klaar, maar bij dit online congres kan het voor velen nu pas beginnen’, besluit Burgers. ‘Een soort afterparty.’
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
