Waarom ouderen op de SEH belanden

De onderzoekers gebruikten patiëntgegevens en interviewden patiënten, huisartsen en SEH-artsen. Met de PRISMA-methode (kapstokmethode voor incidentenanalyse, gericht op het vinden van oorzakelijke factoren) analyseerden zij welke organisatorische, technische, zorgverlener- of patiëntgerelateerde factoren leiden tot een SEH-bezoek bij ouderen. Zij bekeken ook in hoeverre deze oorzaken zijn te voorkomen. Hiervoor verzamelden zij prospectief ZIS- en interviewdata van 100 zelfstandig wonende ouderen (gemiddeld 76 jaar oud; 55% was man) die tijdens kantoortijden de SEH van het Amsterdam UMC locatie VUmc bezochten in een periode van 3,5 maand. SEH-artsen en huisartsen werden binnen 3 dagen bevraagd op de mate waarin zij dachten dat het SEH-bezoek voorkomen had kunnen worden.

Van de ouderen die naar de SEH gingen was 34% zelfverwijzer, 42% verwezen door de huisarts en 24% door de specialist. De helft van de patiënten keerde na afloop huiswaarts en 1 patiënt ging naar een verpleeghuis. De andere patiënten werden opgenomen. Na 6 weken was 10% opgenomen in een zorginstelling en waren er 7 patiënten overleden.

Van de 159 factoren die bijdroegen aan de SEH-presentatie, was 59% ziektegerelateerd (meestal niet beïnvloedbaar door patiënt of zorg) en 18% patiëntgerelateerd (meestal niet beïnvloedbaar door de zorg). In 54% van de gevallen kon 1 oorzaak worden aangewezen, in 36% 2 en in 10% ≥ 3. In respectievelijk 23% en 21% van de gevallen vonden SEH-arts en huisarts dat het SEH-bezoek voorkomen had kunnen worden, maar patiënten zelf vonden dat slechts in 10% van de keren. Slechts in 4 gevallen waren zowel huisarts, SEH-arts als patiënt het hierover eens.

We kunnen concluderen dat ziekte- en patiëntgerelateerde factoren het meest bijdragen aan het SEH-bezoek van ouderen. Het oordeel of dit bezoek te voorkomen was geweest, is afhankelijk van het perspectief van de beoordelaar maar het lijkt daarbij om een beperkt aantal te gaan.