Om deze vraag te kunnen beantwoorden deden Lazovich et al. een patiëntcontroleonderzoek. Hierbij vergeleken ze ruim 600 patiënten tussen 25 en 49 jaar oud, bij wie recent een melanoom was ontdekt. De controlegroep was naar leeftijd en geslacht gematcht.
Vrouwen jonger dan 40 jaar die een melanoom kregen, waren in vergelijking met oudere vrouwen jonger toen ze begonnen met de zonnebank (gemiddeld 16 jaar oud tegenover 25 jaar) en waren vaker onder de hoogtezon geweest (gemiddeld 100 sessies versus 40 sessies). Als een vrouw voor haar dertigste een melanoom krijgt is de kans 6 maal hoger dat ze een voorgeschiedenis heeft van bruinen onder de zonnebank dan vrouwen die op die leeftijd geen melanoom hebben. Voor vrouwen van 30 tot 39 jaar met een melanoom is die kans 3,5 maal zo groot en tussen de 40 en 49 jaar 2,3 maal zo groot.
Een ander opvallend verschil is de toename van melanomen op de thorax naarmate vrouwen meer bloot zijn gesteld aan de hoogtezon. Onafhankelijk van de leeftijd neemt de kans op een melanoom toe naarmate de duur en frequentie van het aantal zonnebank-exposities toeneemt. Alle gevonden verschillen waren statistisch significant. Of dit verband ook voor mannen geldt kon met dit onderzoek niet nagegaan worden. Het aantal mannen dat geïncludeerd kon worden was relatief laag, waardoor voor mannen geen statistisch onderbouwde conclusies getrokken konden worden.
Dit onderzoek laat hoge risico’s zien op melanomen bij langdurige, frequente expositie aan zonnebankstraling op jonge leeftijd. Voor vrouwen die al op jonge leeftijd blootgesteld worden aan zonnebankstraling is het risico 6 maal hoger. Mogelijk dat dit risico nog hoger ligt omdat toen het onderzoek plaatsvond een gedeelte van de patiënten al overleden was aan de gevolgen van een melanoom. Bruinen, thuis of in zonnestudio’s, komt onder tieners veel voor. Huisartsen moeten hun strak gebruinde tieners er vaker op wijzen dat mooi niet altijd gezond is.
Bèr Pleumeekers