Niet zo nuttig informatorium

Het voorwoord leert ons dat dit informatorium ooit een klein, handzaam boekje voor co-assistenten was – in de tijd dat er nog geen huisartsenopleiding was – en dat het is uitgegroeid tot de huidige, minder handzame 1264 pagina’s, doordat ‘de weg naar de eerste lijn is ingeslagen’. Als noviteit is deze editie dan ook, naast de bespreking van diagnoses per orgaan(systeem), uitgebreid met kopjes voor symptomen, ‘zodat de bruikbaarheid voor de huisarts flink is toegenomen’. Over deze laatste bewering hebben wij onze twijfels. De auteurs hebben gelijk dat huisartsen diagnoses stellen op basis van symptomen en niet andersom, maar de kleine 100 bladzijden die op deze manier ziektebeelden benaderen, zijn geen reden om dit boekwerk aan te schaffen. De uitvoering is van uiterst beperkte kwaliteit; elk symptoom wordt gevolgd door een differentiaaldiagnose, waarbij vervolgens globaal enkele diagnostische onderzoeken worden genoemd zonder in te gaan op de daaruit volgende bevindingen. Dit geheel wordt vervolgens frequent afgesloten met het behandelvoorstel ‘afhankelijk van diagnose’. Kortom, een nogal circulaire redenering die niet past bij een tekst die beoogt steun in situaties van onzekerheid te geven. Hierbij moet worden aangetekend dat het informatiegehalte nogal varieert tussen de verschillende auteurs. Zorgwekkend daarbij is dat de voorgestelde therapie waarschijnlijk ook auteursafhankelijk is. Nergens wordt namelijk verwezen naar literatuur waarop de behandelkeuze is gebaseerd. In een tijdperk waarin de huisartsgeneeskunde wordt gezien als voortrekker van het evidence-based onderbouwen en expliciteren van zijn documentatiebronnen is dit bijna niet meer voor te stellen. De laatste 300 bladzijden van dit werk zijn voornamelijk gewijd aan verschillende groepen van medicamenten, waar bezitters van het Farmacotherapeutisch kompas weinig aanvullende informatie in zullen vinden. Onze conclusie kan dan ook niet anders luiden dan: niet aanbevolen voor alle potentiële doelgroepen: co-assistenten, aios in opleiding tot huisarts en praktiserende huisartsen. Voor al deze doelgroepen zijn voor minder geld andere bronnen beschikbaar die veel beter op hun hulpvragen zijn toegesneden.

Jasper Schellingerhout, Siep Thomas