Zeven zonden als dikmaker

Overgewicht is in onze moderne samenleving een explosief groeiend probleem: cijfers over de gevolgen bewijzen dat. Oorzaken en oplossingen krijgen dan ook alom veel aandacht. Dit boek bekijkt overgewicht vanuit de ontwikkelingen die onze maatschappij doormaakt. Dat is eerder gedaan, maar origineel is de variant op de zeven hoofdzonden. Die nieuwe zonden zijn: de consumerende maatschappij, de gehaaste maatschappij, de omgevingsdruk op ouders, de technologische maatschappij, de autoafhankelijke maatschappij, de marketingmaatschappij en de maatschappij met concurrerende autoriteiten. Zo is in de consumerende maatschappij bijna alles gericht op consumeren. Zowel voeding als producten en diensten moeten ons het leven makkelijker maken. Maar deze maatschappij kent daarnaast een groot doel: het groeien van de economie. En omdat we dat met z’n allen graag willen, is alles geoorloofd, ook als het ten koste gaat van de gezondheid van het individu. De volgende zonde is de gehaaste maatschappij. Iedereen ervaart tijdsdruk, zodat we manieren zoeken om tijd te besparen. We verorberen kant-en-klaarmaaltijden en hebben daarnaast ook minder tijd voor fysieke activiteiten. Ook de technologische maatschappij is een zonde geworden. Terwijl onze ouders nog volop buiten speelden, doen onze kinderen alles in het digitale tijdperk. MP3, spelcomputers en MSN zijn niet meer weg te denken. Hierdoor zouden kinderen veel te weinig aan lichaamsbeweging toekomen. De maatschappelijke oorzaken van obesitas worden in dit boek wel heel fors uit de doeken gedaan. Dit komt mede doordat elke zonde door een andere auteur is beschreven. Hierdoor is er hier en daar overlap. Ook zijn de Australische cijfers niet zonder meer over te zetten op de situatie in Nederland. Voor de lezer die bekend is met het onderwerp, komen er weinig nieuwe gezichtspunten naar voren. Voor de lezer die denkt dat obesitas toch vooral de schuld is van het individu zelf, is het boek wellicht een eye-opener. De hoofdstukken zijn prettig leesbaar en door de vermakelijke vergelijking ook onderhoudend. Het is daarnaast aardig om alle maatschappelijke argumenten voor het ontstaan van overgewicht vanuit de zondige hoeken te bekijken. Het boek maakt duidelijk dat de oorzaken echt niet (alleen) geweten kunnen worden aan individuen, maar vooral aan de gehele maatschappij. Een sociaal probleem, niet alleen een medisch volksgezondheidsprobleem. Echte oplossingen worden niet geboden. De vraag blijft hangen of dit ook wel mogelijk is als de maatschappelijke ontwikkelingen in dezelfde richting blijven voortdenderen. Is het niet zo dat de moderne maatschappij ook zelf oplossingen moet willen vinden om met deze welvaartsproblemen om te gaan? Als een ding duidelijk wordt na lezing van dit boek is dat een veranderingen breed getrokken en gedragen moeten worden en dat het geen kwestie is van niet kunnen, maar een kwestie van maatschappelijk willen.

J. Wolfgram en R. Oudkerk