Geneesmiddelenreclame

De ophef begin maart naar aanleiding van het boek van Joop Bouma (zie pagina 285) laat zien dat de verhouding tussen dokters en geneesmiddelenfabrikanten soms perfide trekjes heeft. Per definitie vertelt reclame niet de hele waarheid, zo ook geneesmiddelenreclame niet. Maar hoe waar of onwaar zijn de folders van de farmaceutische industrie? Cardarelli et al. vroegen artsen in vijf poliklinieken om materiaal te verzamelen dat artsenbezoekers hen overhandigden. Ze vroegen alle onderzoeken op die in dat materiaal genoemd werden, en beoordeelden die zoals je dat ook bij systematische reviews doet. Vijftien van de twintig onderzoeken waarop de fraaie folders gebaseerd waren, bleken methodologisch wel valide. Zestien waren er door de farmaceutische industrie gesponsord, één onderzoek was zeker niet door de industrie betaald en bij drie onderzoeken was het onduidelijk. Twaalf onderzoeken en de daarop gebaseerde brochures vermeldden relevante patiëntgebonden uitkomsten, de andere acht meldden alleen ziektespecifieke uitkomstmaten (bloeddrukdaling). In acht van de twintig brochures en onderzoeken werd het gepromote middel vergeleken met een ander effectief middel. Slechts één onderzoek presenteerde de uitkomsten als een absoluut risicoverschil. In drie brochures stond wezenlijk iets anders dan in de onderzoeken waarop die brochures gebaseerd waren. Dokters laten zich, net zo goed als gewone consumenten, verleiden. Reclame is nooit helemaal onwaar, dat blijkt ook hier. Het is altijd wel een beetje waar. De kunst is je ook van dat kleine beetje waarheid maar weinig aan te trekken. Nieuwswaarde heeft reclame nooit! (JZ)