Collega Schreuder snijdt een interessant thema aan en hij levert gegevens over vitamine-D-gebrek (calcidiol) onder allochtone mannen in zijn praktijk.1 Als signalering is dit zeer belangrijk en het sluit aan bij sporadisch bekende gegevens over prevalentie van calcidioldeficiëntie bij allochtone mannen. Ter aanvulling heb ik enkele kanttekeningen. Schreuder verzamelde patiënten gedurende drie jaar. In de eerste twee jaar onderzocht hij de calcidiolstatus bij patiënten met ‘onbegrepen klachten van het bewegingsapparaat’ en het laatste jaar bij iedere allochtone patiënt op basis van ondermeer ‘aspecifieke klachten van bewegingsapparaat’ of ‘malaiseklachten’. Het is inmiddels duidelijk23 dat dit type klachten goed kunnen passen bij calcidiolgebrek, waardoor de selectie van de patiënten mogelijk voor een sterke bias in de resultaten heeft gezorgd. Schreuder merkt terecht op dat onvoldoende zonlichtblootstelling door het dragen van hoofddoeken als oorzaak voor calcidiolgebrek nuancering behoeft. Immers ook andere vormen van gebrekkige zonlichtexpositie, zoals bij nachtwerkers, ‘binnenblijvers’, donkere huidskleur en zonnecrème-gebruikers, kunnen samen met calciumarme voeding verantwoordelijk zijn voor een calcidiolgebrek.4 Juist de voeding van allochtonen is vaak calciumarm en inname van calcidiol via de voeding kan bij een normaal dieet het tekort niet opvullen. Over het kortetermijneffect van calcidiolsuppletie wil ik nog opmerken dat verschillende onderzoekers duidelijke verbetering van spierkracht hebben gemeten indien de beginwaarde lager lag dan circa 30 nmol/l. Ook in de directe patiëntenzorg ziet men vaak een gunstig effect.5 JPM Wielders, klinisch chemicus, Meander Medisch Centrum
- Schreuder F. Vitamine-D-gebrek bij allochtonen: ook bij mannen. Huisarts Wet 2006;49:72-4.
- Grootjans-Geerts I, Wielders JPM. Pilotonderzoek naar hypovitaminose D bij ogenschijnlijk gezonde Turkse vrouwen. NTVG 2002;146:1100-1.
- Glerup H, Mikkelsen K, Poulsen L, Hass E, Overbeck S, Thomsen J, et al. Commonly recommended daily intake of vitamin D is not sufficient if sunlight exposure is limited. J. Intern Med 2000;247:260-8.
- Wielders JPM, Van Dormaël PD, Eskes PF, Duk MJ. Ernstige vitamine D deficiëntie bij de helft van niet-westerse allochtone zwangeren en hun pasgeborenen NTVG 2006;150:495-500.
- Van Dormaël PD, Duk MJ, Wielders JPM. Zon uit een pilletje. Ned. Tijdschrift Obstetrie Gynecologie 2005;118:140-2.
Antwoord
De reactie van collega Wielders geeft mij de gelegenheid om nogmaals te benadrukken dat het hebben van (schijnbaar) relevante klachten, noch het geslacht, de kans op het vinden van een (sterk) verlaagde calcidiolspiegel duidelijk beïnvloedt. In de totale onderzochte groep had 87% een verlaagde spiegel, bij de mannen was dit 75%, bij de allochtonen zonder (schijnbaar) relevante klachten was dit 81%. Dit laatste getal doet vermoeden, dat selectiebias geen grote rol heeft gespeeld bij het vinden van de hoge prevalentie van vitamine-D-tekort bij allochtonen. De suggesties die Wielders doet ter verklaring van deze hoge prevalenties zijn zeker plausibel, maar worden naar mijn idee nog onvoldoende door onderzoeksgegevens ondersteund. Verbetering van spierkracht na vitamine-D-substitutie is inderdaad beschreven, verbetering van klachten is echter niet systematisch onderzocht. Mijn persoonlijke indruk is dat de effecten van substitutie hierop – ondanks het bereiken van adequate calcidiolspiegels – gering zijn, hoewel ik bij enkele patiënten spectaculair herstel van lang bestaande klachten zag optreden. F. Schreuder
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
