Obesitasrichtlijnen

Half april verscheen in de VS een richtlijn over de farmacologische en chirurgische behandeling van obesitas. Alle dokters zouden zich bewust moeten zijn van de gevaren van obesitas (BMI >30). De richtlijn bestaat maar uit vijf aanbevelingen, die ondersteund worden door twee zeer uitgebreide systematische reviews. Dokters zouden met te dikke patiënten moeten praten over bewegen en eten en samen met hen streefwaarden voor gewichtsvermindering moeten vaststellen. Als de dikke patiënt toch niet afvalt, kan de dokter pillen aanraden, maar dan moet hij wel de nadelen bespreken. Als de patiënt voor pillen kiest, kan de dokter kiezen voor sibutramine, orlistat, de in Nederland niet voor adipositas geregistreerde fluoxetine of bupropion of twee in Nederland geheel niet geregistreerde geneesmiddelen. Bij een patiënt met een BMI >40 en comorbiditeit kan de dokter praten over chirurgie (bandjes, maagverkleining, bypassoperaties) en ook dan moet hij wijzen op de bijwerkingen. Ten slotte moet een huisarts naar een voldoende gespecialiseerd centrum verwijzen als de patiënt voor chirurgie kiest. Uit de richtlijn zelf, maar vooral in de bijgeleverde meta-analyse blijkt dat de gewichtsreductie met pillen maar heel beperkt is. Met sibutramine val je in een jaar gemiddeld 4,5 kilo af en met orlistat 2,9 en met de andere pillen is dat ongeveer evenveel. Voorwaar geen spectaculair resultaat. Opereren helpt bij heel dikke mensen beter, hoewel er methodologisch eigenlijk geen goede onderzoeken blijken te zijn. In het grootste gematchte onderzoek bleken mensen na een operatie blijvend 20 kilo te zijn afgevallen. Geen woord besteedt de richtlijn aan cognitieve gedragstherapie of een multidisciplinaire aanpak of aan de verschillende soorten eetgedrag. En hoe die dokter intensief moet counselen, blijft mij ook onduidelijk. In ieder geval minder saai en eenzijdig is een website van The Wellcome Trust. Die organisatie is in Engeland niet alleen een grote financier van onderzoek, maar richt zich ook met voorlichting op het lekenpubliek en onderwijs. Over obesitas hebben ze een prachtige website, waarin wetenschappelijke kennis aantrekkelijk en vooral ook opvallend genuanceerd wordt gepresenteerd. (www.wellcome.ac.uk/bigpicture/obesity). (JZ)