Nieuws
Troponinebepaling in de huisartsenpraktijk: wel of niet doen?
De NHG-Standaard Acuut coronair syndroom (ACS) raadt troponinebepaling in de huisartsensetting af, omdat de test onvoldoende accuraat is voor het uitsluiten van ACS. Uit Amsterdams onderzoek blijkt dat huisartsen de test toch regelmatig aanvragen, vooral bij laagrisicopatiënten. Is dat wel verstandig?
Adembenemend
Heerlijk, een fietsvisite. Even wat frisse lucht. Voor mij, althans. Mevrouw Uijen, 87 jaar en COPD-patiënte, ervaart dat anders, als ze happend naar adem de deur van haar woonboot voor mij opendoet. Hier aan de rand van de stad kijkt ze al vele jaren breed uit over de rivier en de polder.
Gabapentinoïden werken goed tegen neuropathische pijn
In 2 cochranereviews naar perifere neuropathische pijn geven gabapentine en pregabaline een vergelijkbare, klinisch relevante pijnverlichting. Uit een recente meta-analyse blijkt dat ze een vergelijkbaar bijwerkingenprofiel hebben. Gabapentinoïden lijken daarmee goede pijnbestrijders bij perifere neuropathische pijn, aldus het Geneesmiddelen Bulletin (GeBu). Naast de tricyclische antidepressiva (TCA’s) biedt dit ruimte voor gepersonaliseerde farmacotherapie.
Apptip: beter smeren met de Zalf Smeerwijzer
Chronische huidaandoeningen zoals eczeem komen veel voor in de huisartsenpraktijk. De app Zalf Smeerwijzer helpt patiënten om beter gebruik te maken van zalven bij de behandeling. Deze fraaie online toepassing van de afdeling dermatologie van het UMC Utrecht is een handige aanvulling in de online gereedschapskist van de huisarts bij patiënten met moeilijk behandelbare huidaandoeningen.
Nieuw onderzoek naar optimale leefstijlzorg
Leefstijladviezen zijn een belangrijk onderdeel van de aanpak van chronische ziekten. Betere samenwerking tussen het medisch en sociaal domein kan mogelijk helpen om ketenzorgpatiënten gemakkelijker van een passend aanbod van leefstijl- en welzijnszorg te voorzien. Het onlangs gestarte project ‘LeefstijlVersterkt’ gaat in samenwerking met zorgprofessionals van het medisch en sociaal domein een nieuwe werkwijze voor passend leefstijladvies ontwikkelen.
Afwachtend beleid bij otitis media met effusie nog steeds verantwoord
Er is onvoldoende bewijs dat antibiotica en adenotomie beter zijn dan een afwachtend beleid bij kinderen met otitis media met effusie. Deze conclusies van 2 recente cochranereviews ondersteunen het beleid in de huidige NHG-Standaard Otitis media met effusie bij kinderen.
Nieuw onderzoek naar betere zorg voor mensen met COPD
COPD-patiënten met meerderetreatable traitsdie een behandeling in een specialistisch centrum krijgen, zijn dikwijls beter af dan wanneer ze in de eerste lijn worden behandeld. De aanpak is echter vaak inhoudelijk vergelijkbaar. Is de intensievere samenwerking in de tweede lijn hier de verklaring voor? Het I-TEAM-project probeert een antwoord te geven op die vraag.
Boekentip: aandacht voor man-vrouwverschillen
Inmiddels is bekend dat hartaandoeningen zich bij mannen en vrouwen anders presenteren en dat beiden ook verschillend op medicatie reageren. Maar wist je dat aandoeningen van vrijwel alle organen zich vaak anders presenteren bij vrouwen dan bij mannen? Het boek Sekse- en gendersensitieve geneeskunde beschrijft in 32 hoofdstukken verschillen in symptomen, beloop en behandeling van aandoeningen tussen man en vrouw en is daarmee een waardevol boek voor de huisarts.
Hevige menstruaties bij adolescenten
Bekend is dat een derde van de adolescente vrouwen zelf aangeeft last te hebben van hevig menstrueel bloedverlies (HMB). De incidentie in de Nederlandse huisartsenpraktijk ligt echter een stuk lager, blijkt uit een retrospectief onderzoek. HMB kan een eerste uiting zijn van een stollingsstoornis. Bij 1,3% van de vrouwen doen huisartsen stollingsonderzoek en zij verwijzen bij 3%.
Is er een relatie tussen protonpompremmers en dementie?
Uit een observationeel onderzoek blijkt dat dementie vaker voorkomt bij patiënten die langdurig protonpompremmers hebben gebruikt. Wat deze bevinding zegt over de oorzakelijke relatie tussen protonpompremmers en dementie, blijft vooralsnog onbekend.
Vet moeilijk
‘Hoe bevalt de GLI?’, vraag ik haar. Ze kijkt teleurgesteld. ‘Ik had gehoopt op steun vanuit een gemotiveerde groep, maar niemand zegt iets. Ze zitten stil te wachten tot het jaar voorbij is, tot ze hun recept kunnen halen.’ Mijn patiënt is een van de weinigen die geen medicijnen wil. De pr-machine van de farmacie doet zijn werk.
Uitstellen van DVT-diagnostiek kan veilig
Diagnostiek bij patiënten bij wie de huisarts diepveneuze trombose (DVT) vermoedt, hoeft niet meteen dezelfde dag plaats te vinden. Met een dosis antistolling ter overbrugging kan diagnostiek ook de volgende dag op de poli plaatsvinden. Dit blijkt uit een retrospectief cohortonderzoek.
Wetenschap
Kritieke inhalatietechniekfouten bij patiënten met COPD
Het handhaven van een correcte inhalatietechniek is niet eenvoudig voor mensen met COPD. Ons real-world evidence-onderzoek laat zien dat 8 op de 10 COPD-patiënten een of meer ‘kritieke’ fouten maken bij het gebruik van een droogpoederinhalator. Deze fouten kunnen leiden tot een verminderde longdepositie en beïnvloeden de klinische uitkomsten. Patiënten kunnen mogelijk veel gezondheidswinst behalen wanneer zorgverleners hun inhalatietechniek geregeld monitoren en fouten corrigeren.
Zoutvervanging of zoutbeperking: wat werkt beter voor 80-plussers met hypertensie?
Hypertensie komt vaak voor bij ouderen en een zoutbeperkt dieet kan helpen, maar is lastig vol te houden. Literatuuronderzoek wijst uit dat zoutvervanging een goed alternatief kan zijn vanwege het lagere risico op cardiovasculaire events. Gezien de beperkte bloeddrukdalingen, de korte levensverwachting van veel ouderen en de risico’s van hyperkaliëmie, is het belangrijk om per patiënt een zorgvuldige afweging te maken.
Is bewegen na de diagnose kanker veilig en effectief?
Veel mensen ervaren tijdens en na de behandeling van kanker lichamelijke en psychosociale klachten. Hoewel is gebleken dat bewegen deze klachten helpt te verminderen, krijgen mensen met kanker niet standaard het advies om te gaan bewegen. In deze beschouwing bespreken we de wetenschappelijke onderbouwing van bewegen en de rol die de huisarts kan spelen door de patiënt te stimuleren om te gaan bewegen of door te verwijzen naar een gesuperviseerd beweegprogramma.
Zwangerschapsregistratie en medicatiebewaking
Huisartsen blijken ongeveer een derde van de zwangerschappen nog steeds niet in het HIS te registreren. Soms weten ze daardoor niet dat hun patiënte zwanger is en schrijven ze teratogene medicatie voor. Kennelijk zijn de beschikbare medicatiebewakingssystemen in het HIS nog niet altijd even efficiënt.
Digitalisering voor betere therapietrouw bij astma en COPD
Huisarts Boudewijn Dierick werkte voor zijn promotieonderzoek mee aan de ontwikkeling van de TAI Toolkit om een beeld te krijgen van de interventies die mensen met astma en COPD kunnen helpen tot betere therapietrouw te komen. Gecombineerd met data uit digitale voorzetkamers maakt dit meer gepersonaliseerde inhalatie-instructie – en daarmee structureel betere therapietrouw – mogelijk, verwacht hij.
Praktijk
Urinestenen
Toets je kennis.
Histamine-intoxicatie na het eten van vis
Een histamine-intoxicatie is een ziektebeeld dat lijkt op een allergische reactie na het eten van vis, maar is dat niet. De meest voorkomende symptomen zijn flushing, palpitaties, gastro-intestinale klachten, moeheid en hoofdpijn. Deze klachten ontstaan binnen enkele uren na het eten van vis die door een te hoge bewaartemperatuur een te hoge concentratie histamine bevat.
Spirometriecasus ‘een lastige slijmhoest’ [Antwoord]
1. De kwaliteit van het longfunctieonderzoek is goed. De blaaspogingen zijn acceptabel, omdat het expiratoire deel van flow-volumecurves (boven de x-as) een snelle stijging, een scherpe piek, een glad verloop en een geleidelijke daling tot de x-as vertoont. , Ook voldoen de volume-tijdcurves…
Spirometriecasus ‘een lastige slijmhoest’
Mevrouw Teunissen, 72 jaar, heeft hooikoorts en een aangetoonde allergie voor huisstofmijt, hond en kat. Ze gebruikt hiervoor antihistaminica. Sinds 8 jaar heeft ze regelmatig last van hoesten en de laatste 5 maanden is ze ook vaker benauwd, vooral binnenshuis en bij inspanning. Haar moeder…
Hoe herken en behandel je premenstruele stemmingsklachten?
Je patiënte vertelt erg prikkelbaar te zijn en last te hebben van sterke stemmingswisselingen. Omdat de klachten cyclisch lijken op te treden denk je aan het premenstrueel syndroom of de premenstruele dysfore stemmingsstoornis. Je kunt niet terugvallen op een NHG-richtlijn, want die is er niet. Om je handvatten te geven hebben wij een stappenplan ontwikkeld.
Urinestenen bij gebruik van een hoge dosering mesalazine
Wanneer je patiënt voor een inflammatoire darmziekte (hoge doseringen) mesalazine gebruikt, kunnen urinestenen ontstaan. In de urine kan daarbij een troebele neerslag zichtbaar zijn. Deze urinestenen bestaan soms tot 100% uit mesalazine en zijn niet zichtbaar op een buikoverzichtsfoto of CT-scan zonder contrast. Verlaging van de dosering kan de klachten verhelpen.
Hulp bieden aan kijkers van online beelden van seksueel kindermisbruik
Als iemand hulp zoekt om te stoppen met het kijken naar beelden van seksueel misbruik van minderjarigen, is een gesprek met de huisarts vaak de eerste stap in het hulpverleningsproces. De drempel om die stap te zetten is echter groot. De patiënt schaamt zich, is bang veroordeeld te worden en vreest dat de huisarts het beroepsgeheim zal doorbreken. Hoe ga je als huisarts met deze problematiek om? Want als je patiënt het gevoel krijgt te worden afgewezen, kan deze het vertrouwen in de hulpverlening verliezen. Dan bestaat het risico dat je patiënt doorgaat met het grensoverschrijdende online gedrag.
NHG Forum
De maakbare wereld en de realiteit van de huisarts
In onze moderne samenleving is de maakbaarheidsgedachte diepgeworteld. We geloven dat kennis en technologie ons in staat stellen om onze omgeving en toekomst te beheersen.
Achter de schermen bij NHG Farmacotherapie
Het herzien van een NHG-richtlijn is een complex proces. Bij elke herziening controleert een speciaal team van huisartsen en apothekers het farmacotherapeutisch beleid tot in detail. De medewerkers van het programma Farmacotherapie doen echter nog veel meer.