Antidementiemiddelen alleen voor matig ernstige alzheimer?

Het Britse National Institute for Health and Clinical Excellence (NICE) heeft 23 januari jongstleden een aangepast advies over antidementiemiddelen op zijn website geplaatst. Vorig jaar maart werd het eerste concept uitgebracht waarin het gebruik van cholinesteraseremmers bij de ziekte van Alzheimer geheel werd ontraden. Deze conceptversie werd opengesteld voor commentaar. Er kwamen felle protesten (zie ook H&W 2005;47:488). Als reden voor de huidige wijziging wordt het gebruik van aanvullende criteria genoemd. Naast effecten op cognitie en functioneren werd nu ook rekening gehouden met effecten op gedrag bij patiënten en op de kwaliteit van leven van verzorgers. De commissie concludeert nu dat cholinesteraseremmers een voldoende gunstige kosteneffectiviteit hebben bij patiënten met matig ernstige alzheimerdementie, dat wil zeggen een MMSE tussen 10 en 20. De hele gang van zaken is opmerkelijk. Hebben ze slappe knieën bij NICE? Zijn ze echt gevoelig voor protesten uit het veld? Zijn de farmaceuten geslaagd in hun lobby? In onze recente CBO-consensus (waarin het NHG vertegenwoordigd was) wordt eveneens kool en geit gespaard: ‘De werkgroep is van mening dat medicamenteuze behandeling een zinvolle aanvulling kan zijn op niet-medicamenteuze interventies.’ En: ‘Indien medicamenteuze behandeling wordt toegepast, dient nadrukkelijk aandacht te worden besteed aan de stopregels.’ Tegenstanders zullen dit lezen als: Geef geen cholinesteraseremmer tenzij er erg op aangedrongen wordt en gelukkig bieden de stopregels de mogelijkheid om beredeneerd te stoppen. Maar voorstanders als: Er is voldoende grond om cholinesteraseremmers te geven, mits er rekening gehouden wordt met een paar punten. De NHG-Standaard is duidelijker: cholinesteraseremmers worden niet aanbevolen. Totdat we een echt goed antidementiemiddel hebben, moeten we het doen met de aanwijzingen dat niet-medicamenteuze interventies effectiever zijn dan medicamenteuze en ons geld steken in goede zorg en begeleiding. Maar dat laatste moeten we dan wel doen. (AW)