Behandel jeuk bij ernstig nierfalen met gabapentine of pregabaline

De auteurs includeerden 92 RCT’s waarin lokale of systemische interventies werden vergeleken met placebo of met een andere behandeling. In deze RCT’s werden 14 medicamenten, 8 lokale middelen, 10 supplementen en 3 overige behandelingen onderzocht.

Vijf onderzoeken vergeleken de effecten van GABA-analogen met placebo. De precieze werking van GABA-analogen bij jeuk is onbekend, maar heeft waarschijnlijk te maken met de blokkade van nociceptieve prikkels in de hersenen. Patiënten die deze medicatie kregen hadden gemiddeld (op een schaal van 0-10) een klinisch relevante afname van jeuk van 4,95 (95%-BI -5,46 tot -4,44) ten opzichte van placebo. De onderzoekers gaven aan dat de conclusie dat GABA-analogen werken een hoge bewijskracht had. Bovendien traden er zelden, in het algemeen milde, bijwerkingen op. 

Voor de andere interventies was de bewijskracht lager of minder effectief. Ondansetron had juist geen effect (3 onderzoeken; gemiddeld verschil met placebo -0,38; 95%-BI -1,04 tot 0,29; hoge bewijskracht).

Vermeldenswaardig is verder het relatief grote effect van kurkumasupplement (-6,40; 95-BI -7,42 tot -5,38), waarbij de onderzoekers de bewijskracht als matig scoorden, hoewel het maar om 1 onderzoek ging.

De bevindingen sluiten grotendeels aan bij de huidige richtlijn Palliatieve zorg bij eindstadium nierfalen. Hierin wordt geadviseerd als eerste stap neutrale zalf (zoals cetomacrogol of koelzalf) en bij onvoldoende effect gabapentine (of als dit slecht wordt verdragen pregabaline). Lichttherapie, de derde optie in de richtlijn, blijkt in de huidige review meestal niet effectief. Voor de huisarts is het goed om te weten dat als indifferente middelen onvoldoende helpen gabapentine of pregabaline een goed, effectief alternatief is.