Breekbare botten niet nogmaals door de DEXA

Bisfosfonaten voor osteoporose zijn de laatste jaren sterk in trek. Aangezien ze worden ingezet om fracturen te voorkomen, ervaart de patiënt vaak geen werking, maar soms wel bijwerkingen. De therapietrouw is derhalve laag. De botdichtheidsmeting door middel van een DEXA-scan wordt nogal eens ingezet om het behandelingseffect na een paar jaar te bepalen, of om de therapietrouw te bevorderen. Maar is dit nu wel zo zinvol? Australische onderzoekers bekeken de uitslagen van botdichtheidsmetingen van 6459 postmenopauzale vrouwen met een lage botdichtheid, die 3 jaar lang werden behandeld met een dagelijkse dosis alendronaat of placebo. Elk jaar werd een DEXA-scan verricht. Wat bleek? In de loop van de 3 jaar liet de botdichtheid van de alendronaatgroep een duidelijk stijgende lijn zien, terwijl de placebogroep juist een daling liet zien. 97,5% van de behandelde patiënten had een klinisch relevante stijging. Er was echter een grote variatie in de opeenvolgende metingen binnen dezelfde patiënt. Een eenmalige meting om het effect van alendronaat op de botdichtheid vast te stellen kan dus misleidende resultaten geven. Herhalen van de DEXA-scan: gewoon (nog altijd) niet doen dus. De uitslag heeft geen consequenties. (Jochen Cals)