Diabeteszorg

Vanuit de constatering dat de bestaande richtlijnen voor goede diabeteszorg, zoals onder andere neergelegd in de NHG-standaard Diabetes Mellitus type 2, momenteel nog slechts ten dele zijn geïmplementeerd, beoogt dit boek daarin verbetering te brengen door aandacht te vragen voor de mogelijkheid van het opzetten van een transmuraal zorgsysteem rondom dit ziektebeeld. Transmurale zorg wordt door een van de auteurs gedefinieerd als een vorm van zorg die is toegesneden op de behoefte van de patiënt en die wordt verleend op basis van afspraken over samenwerking, afstemming en regie tussen generalistische en specialistische zorgverleners, waarbij sprake is van gemeenschappelijk gedragen verantwoordelijkheid met duidelijk omschreven deelverantwoordelijkheden. Aan een transmuraal project nemen in ieder geval huisartsen, internisten en diabetesverpleegkundigen deel, maar ook vertegenwoordigers van andere disciplines als oogartsen, podologen of diëtisten kunnen erbij worden betrokken. Het boek bestaat uit drie delen. In het eerste deel wordt door diverse auteurs ingegaan op de actuele stand van de medische wetenschappelijke kennis rondom diabetes. Naast bekende thema's als de te verwachten toename van het voorkomen van diabetes in de nabije toekomst en de impact van de ziekte op het cardiovasculaire risicoprofiel, wordt aandacht besteed aan de psychosociale zorg voor mensen met diabetes mellitus en de rol die de diabetesverpleegkundige en electronische managementsystemen kunnen spelen in de diabeteszorg. Ook wordt beschreven hoe een transmuraal project kan worden opgezet en welke valkuilen men daarbij kan tegenkomen. In het tweede deel worden negen concrete transmurale projecten uitvoeriger beschreven. Het derde deel bevat gegevens over een zeventigtal andere transmurale projecten die momenteel in Nederland rondom diabetes lopen en waarmee men desgewenst contact op kan nemen. Hoewel in het boek, evenals in de NHG-standaard, wordt onderkend dat er niet één model van diabeteszorg bestaat dat – in termen van gezondheidswinst – duidelijk superieur is aan de andere en adequate diabeteszorg in beginsel ook vanuit een goed georganiseerde huisartspraktijk gestalte kan krijgen, lijkt de transmurale zorgvorm vooral mogelijkheden te bieden voor huisartsen die op eigen kracht niet zover komen en liever samen met anderen iets opzetten. Het blijkt echter geen tovermiddel. De opsomming van de pijlers van een transmuraal project – multidiciplinaire samenwerking, geprotocolleerde werkstructuur, vaste overlegstructuur, gezamenlijk informatie- en registratiesysteem, regelmatige nascholing en motivatie, doelstellingen, evaluatie en aangrijpingspunten in de bestaande zorgstructuur – geeft afdoende aan dat men bereid moet zijn er veel energie in te steken. Dit boek voorkomt dat men op alle fronten opnieuw het wiel moet uitvinden.