Effect dosisverlaging DOAC bij atriumfibrilleren

Utrechtse onderzoekers gingen dit na door de aanwezigheid van iCVA, bloedingen en mortaliteit te bepalen in eerstelijns routinezorgdata uit het Verenigd Koninkrijk. Het onderzoek betrof patiënten die tussen 2010 en 2018 startten met een DOAC vanwege AF.

Opzet en uitkomsten

De onderzoekers includeerden 20.574 patiënten van wie 12% een verlaagde dosis kreeg en 88% de standaarddosering. Patiënten met een verlaagde dosering waren ouder (mediane leeftijd 80 versus 72 jaar) en hadden meer comorbiditeit. Na correctie voor confounders – zoals leeftijd, comorbideit en doorgemaakte bloedingen – werd geen verschil tussen de groepen gezien in risico op iCVA (hazard ratio (HR) 0,95; 95%-BI 0,57 tot 1,60) en ernstige bloedingen (zoals intracranieel en gastro-intestinaal; HR 0,88; 95%-BI 0,57 tot 1,35). In de groep met de verlaagde dosering bleek de kans op kleine bloedingen (zoals epistaxis of hematurie) wel verlaagd (HR 0,81; 95%-BI 0,67 tot 0,98). Ook was bij hen het risico op sterfte verhoogd (HR 1,34; 95%-BI 1,12 tot 1,61).

Beperkingen

Een beperking van het onderzoek is dat de doodsoorzaak niet bekend was, waardoor sterfte door CVA of andere trombosegerelateerde sterfte mogelijk werd onderschat. Dit zou kunnen betekenen dat er juist meer voorzichtigheid is geboden bij het verlagen van de dosis. Daarnaast kan de verhoogde mortaliteit ook worden verklaard doordat een lagere dosering mogelijk vaker wordt voorgeschreven aan patiënten die toch al een slechtere prognose hebben. Ten slotte was de follow-up relatief kort met een mediane lengte van 10,2 maanden.

Aanbevelingen

Op basis van bovenstaande resultaten adviseren de onderzoekers voorzichtig te zijn bij het overwegen van offlabel dosisverlaging van DOACs. Het lijkt niet zinvol om dosisverlaging toe te passen uit angst voor ernstige bloedingen. Indien een patiënt hinderlijke, niet-ernstige bloedingen heeft en het mogelijk verhoogde risico op mortaliteit accepteert, kunt u een lagere dosering DOAC overwegen.