Euthanasie bij gevorderde dementie

Vaak wordt gedacht dat met een schriftelijke wilsverklaring het levenseinde afdoende is geregeld en anders duiken er wel familieleden van dementerenden op die er een dergelijke opinie op nahouden. In de praktijk blijken specialisten ouderengeneeskunde bij het inwilligen van ooit opgestelde verzoeken bij inmiddels wilsonbekwamen grote terughoudendheid te betrachten. Probleem is vooral dat mensen met gevorderde dementie hun doodswens niet meer kunnen bevestigen.

In het rapport staan zes bevindingen. Zo dient de palliatieve zorg ook bij mensen met dementie adequaat te zijn, want daarmee kan veel lijden afdoende worden verlicht. Daarnaast is het zaak tijdig en herhaaldelijk met dementerenden te spreken over de wensen en verwachtingen omtrent het levenseinde. Tevens bepleit het rapport laagdrempelig te overleggen met collega’s en vanwege de onomkeerbaarheid van euthanasie het medische grondbeginsel ‘bij twijfel niet handelen’ in het achterhoofd te houden. Voorts wordt geconstateerd dat veel mensen een euthanasieverklaring opstellen uit angst voor het sterven, terwijl de meeste mensen, soms met palliatieve zorg, waardig sterven. Een reëler beeld van het levenseinde bij leken is gewenst.

Het belangrijkste knelpunt blijft de onduidelijkheid over de professionele invulling van de zorgvuldigheidscriteria van de euthanasiewet bij dementerenden. Het gaat hierbij onder andere over de vraag hoe je bij een dementerende kunt vaststellen of er sprake is van ondraaglijk lijden en hoe je kunt beoordelen of een euthanasiewens nog actueel is.Een vervolgtraject in KNMG-verband moet leiden tot een visiedocument Dementie en euthanasie dat op deze vragen antwoord geeft.