Is het ovariumcarcinoom een silent killer?

Ovariumcarcinoom heeft de naam een silent killer te zijn: een diagnose die ‘bij toeval’ ontdekt wordt, vaak in een laat stadium, met nog maar weinig therapeutische mogelijkheden. Huisarts William Hamilton onderzocht of dit werkelijk zo is en keek naar de klachten waarmee patiënten bij de huisarts kwamen in het laatste jaar voordat bij hen de diagnose ovariumcarcinoom werd gesteld. In een case-controlonderzoek in 39 huisartsenpraktijken vergeleek hij de symptomen in het jaar voor de diagnoses van 212 patiënten met een primair ovariumcarcinoom met de symptomen van 1060 controlepatiënten (leeftijd en praktijk kwamen overeen). Een toegenomen buikomvang, postmenopauzaal bloedverlies, verminderde eetlust, vaker plassen, buikpijn, rectaal bloedverlies en een opgeblazen gevoel waren de 7 symptomen die significant vaker voorkomen bij patiënten met een ovariumcarcinoom. De voorspellende waarde van deze 7 symptomen varieerde van 0,3% tot 2,5%: erg laag dus. Keek men uitsluitend naar de symptomen in het laatste halfjaar, dan kwamen alleen een uitgezette buik, meer frequent plassen en buikpijn vaker voor. Dit onderzoek laat zien dat het belangrijk en goed mogelijk is in huisartspraktijken onderzoek te doen naar relatief zeldzame aandoeningen. Voor de praktijk betekent het dat het bij patiënten met aanhoudende klachten als een ‘dikkere buik’, vaker plassen en buikpijn verstandig is een echo van het kleine bekken te laten maken. De tumormarker CEA 125 laten bepalen is niet zinvol, zo adviseren richtlijnen. Silent killer? Nee, het langer aanhouden van vage klachten maakt aanvullend onderzoek nodig! Eric van Rijswijk