2009, nummer 11

Jaargang

Nieuws

Weg met de Cochrane-review
Tot nu toe publiceerde H&W 137 Cochrane-reviews; ruim tien jaar lang hielden we u zo op de hoogte van de wetenschappelijke onderbouwing van voor huisartsen belangrijke interventies. Het kostte de redactie al die tijd weinig moeite auteurs te vinden om zo’n Cochrane-review te bespreken. En dat…
Zelftests
Hoeveel mensen in Nederland gebruiken zelftests om een bepaalde aandoening aan te tonen of uit te sluiten? Interessante vraag. Er zijn inmiddels meer dan 25 verschillende tests te koop, variërend van tests voor het meten van cholesterol en suiker tot chlamydia, hiv en darmkanker. De meeste zijn…
Is het ovariumcarcinoom een silent killer?
Ovariumcarcinoom heeft de naam een silent killer te zijn: een diagnose die ‘bij toeval’ ontdekt wordt, vaak in een laat stadium, met nog maar weinig therapeutische mogelijkheden. Huisarts William Hamilton onderzocht of dit werkelijk zo is en keek naar de klachten waarmee patiënten bij de…
Depressie blijft een probleem
Dat huisartsen depressie niet voldoende zouden herkennen is herhaaldelijk beweerd in de literatuur. Uit een meta-analyse van diagnostische onderzoeken (met in totaal 50371 patiënten en een prevalentie van 17,3%) in de Lancet blijkt dat waar te zijn. We missen de helft en, wat misschien nog erger…
De academische ratrace
Onderzoekers publiceren artikelen en doen dat bij voorkeur in de beste bladen. Wat de beste bladen zijn is niet zomaar klip en klaar, maar er is gelukkig een maat voorhanden, namelijk de impact factor : een getal dat aangeeft hoe vaak er verwezen wordt naar artikelen uit dat blad. Een Amerikaans…
Spanningshoofdpijn, en dan?
Hoofdpijn is een veel voorkomende kwaal waar huisartsen in hun spreekkamer regelmatig mee te maken krijgen. Niet zelden stellen zij de diagnose ‘spanningshoofdpijn’, maar wat dan? Op theoretische gronden is het aannemelijk dat ontspanningsoefeningen, biofeedbacktraining en cognitieve…
Helicobacter en maagkanker
De maagbacterie staat inmiddels een jaar of tien bekend als carcinogeen, maar dit heeft nog niet geleid tot grootscheepse opsporing- en eradicatieprogramma’s. De belangrijkste reden hiervoor is dat er geen bewijs bestaat dat eradicatie van een bacterie die zich in de meeste gevallen al…
Een nieuwe prik tegen een nieuwe griep
Huisartsen zijn druk doende met de vaccinatie tegen de nieuwe influenza A (H1N1). Het is daarom goed om te bedenken dat we hier niet alleen te maken hebben met een nieuw virus, maar ook met een nieuw vaccin. Nu heeft vaccinatie een zeer goede reputatie als het gaat om veiligheid en effectiviteit…
Achterstandswijken zijn impopulair bij huisartsen
Huisartsenpraktijken in grote steden zijn veeleisend, met name in achterstandswijken. De patiëntenpopulatie is divers en de hulpvraag is vaak complex. Het is de vraag of er voldoende huisartsen bereid zijn in een dergelijke praktijk te werken. De jaarlijkse NIVEL-enquête onder pas afgestudeerde…
Orale Rehydratie Solutie op polymeerbasis voorkomt uitdroging bij acute diarree
Context Waterige diarree kan lijden tot uitdroging, vooral in de risicogroepen ouderen en (jonge) kinderen. In de jaren ’70 werd Orale Rehydratie Solutie (ORS) ingevoerd voor preventie en behandeling van uitdroging, waardoor de mortaliteit van waterige diarree – vooral in ontwikkelingslanden –…
Doordacht handelen…
Een parabel… Het kostte mij wel enige overredingskracht, maar ten slotte had ik ze toch zover gekregen dat ze met mij op pad gingen: mijn twee jaar jongere broertje Dick van 9 en mijn vriendje Siem van 11. We gingen lopend ‘naar zee’. Op het benauwde ‘is het ver?’ van mijn broertje had ik…
www.henw.org
Sinds een aantal maanden is de website van H&W geheel vernieuwd. De lezer vindt er gemakkelijker zijn weg, kan een persoonlijk archief aanmaken en kan via de referenties automatisch doorklikken naar PUBMED. Ook reageren gaat veel eenvoudiger dan voorheen. De website is persoonlijker geworden en…

Wetenschap

Vitamine C en het risico op jicht
Dit onderzoek laat zien dat extra inname van vitamine C een gunstig effect zou kunnen hebben op het voorkómen van jicht. De huisarts zou patiënten die het risico lopen jicht te ontwikkelen, kunnen aanraden extra vitamine C in te nemen. Risicofactoren voor het ontwikkelen van jicht zijn een…
Dilemma’s bij de behandeling van atriumfibrilleren
Het is geen toeval dat Heeringa op 58-jarige leeftijd nog promoveerde. ‘Ik werd voor het onderzoek gevraagd. In Rotterdam loopt al decennialang het ERGO-onderzoek, ofwel “The Rotterdam Study”. De huisartsen hier in de wijk spelen een cruciale rol in dit onderzoek. Het startte in ’89 en toen had…
Tai Chi Chuan vermindert het valrisico van ouderen niet
- Vallen is een veelvoorkomend probleem bij ouderen. - Oefentherapie gericht op balans kan het valrisico verminderen. - Tai Chi Chuan is een veelbelovende vorm van oefentherapie, maar de effectiviteit ervan is nog onvoldoende aangetoond. - Zelfstandig wonende ouderen met een verhoogd…
Het zwijgen van patiënten in het eindstadium van COPD
Patiënten in het eindstadium van COPD hebben een slechte kwaliteit van leven en ervaren veel beperkingen bij hun dagelijkse activiteiten. Desondanks vragen deze patiënten nauwelijks om hulp. Hierdoor krijgen ze niet de hulp die ze nodig hebben. Patiënten in het eindstadium van…
Om somber van te worden!
Depressie op oudere leeftijd is een ernstig gezondheidsprobleem waarbij de kwaliteit van leven vermindert en het functioneren achteruit gaat. Van de 55-plussers in de wachtkamer van de huisarts heeft 14% een depressieve stoornis. Depressieve stoornissen hebben een slechte prognose bij…

Praktijk

Stand van zaken rond de totale heup- en knieartroplastiek
Totale heup- en totale knieprothesen geven een goede verbetering van de kwaliteit van leven. Verbeterde materialen hebben de levensduur van de protheses de laatste jaren verbeterd. Dankzij ontwikkelingen in de operatietechnieken is de opnameduur aan het teruglopen, in de toekomst wordt…
Cutane leishmaniasis als souvenir uit Timboektoe
Cutane leishmaniasis beschouwt men in Nederland uitsluitend als een importziekte die wordt overgebracht door de beet van geïnfecteerde zandvliegjes. Door toenemend internationaal reisverkeer en uitzending van militairen naar endemische gebieden neemt het aantal patiënten in…
Een alledaagse hoofdpijn, of toch niet?
Hoofdpijn is een ‘alledaagse klacht’ op het spreekuur van de huisarts, waarbij slechts in 1% van de gevallen sprake is van ernstige pathologie. Met een zorgvuldige anamnese en een systematische toetsing van de gegevens aan de differentiële diagnostiek kunnen we tijdig en adequaat ernstige…
Opgeknapt
Meestal gaat er iets stuk als je een beroerte krijgt. Er gaat iets stuk in de hersenen door gebrek aan bloeddoorstroming, een infarct, of door te veel bloed, een hersenbloeding. Dat stukke merk je aan de eenzijdige verlamming of aan woordeloosheid, geen taal meer. Of wel woorden kunnen vinden,…
Koude voeten en handen
Koude voeten en handen komen veel voor. De meeste mensen gaan hiervoor niet naar de huisarts, omdat ze de klachten als onvoldoende ernstig ervaren. Toch zijn deze klachten voor velen (vooral in ons koude klimaat) zeer hinderlijk in het dagelijks leven. Soms maken patiënten zich wel ongerust,…
Uitblijvende menstruatie
Het uitblijven van de menstruatie is een bekende klacht, in een gemiddelde praktijk komt deze ongeveer tien keer per jaar voor. Patiënten maken zich meestal zorgen over: 1) het uitblijven van een eerste menstruatie (late menarche), 2) het al in de overgang zijn (vroege menopauze), 3) een…
Gespreksvaardigheden voor de huisarts bij psychosociale problematiek
Het begeleiden van patiënten met psychosociale problematiek is een belangrijke investering in de arts-patiëntrelatie. Bij psychosociale problematiek is het in het algemeen raadzaam de patiënt op non-directieve wijze te begeleiden. De huisarts heeft veel baat bij gespreksvaardigheden die…