Het is aannemelijk dat influenzavaccinatie onder 60-plussers ook complicaties van influenza, inclusief sterfte, voorkomt. Hard bewijs hiervoor ontbreekt echter. Daarom wordt nieuw onderzoek verricht naar het effect van vaccinatie.
Gerandomiseerd onderzoek onder 60-plussers toont aan dat griepvaccinatie de kans op griep met 50% kan reduceren.1 Er is echter geen direct bewijs dat griepvaccinatie ook de kans op complicaties en sterfte binnen deze doelgroep reduceert.2 RCT’s richtten zich vooral op grieppreventie en zijn te klein om betrouwbare uitspraken over sterfte direct ten gevolge van griep te kunnen doen. Aangezien een RCT naar het effect op sterfte zowel uit ethisch als methodologisch oogpunt moeilijk realiseerbaar blijkt, zijn we vooralsnog aangewezen op observationeel onderzoek. Dit toont vaak uiteenlopende resultaten die verschillend geïnterpreteerd worden. Zo zou influenzavaccinatie de kans op winteroversterfte met 50% verlagen, terwijl influenza voor ‘slechts’ 5 tot 10% van deze oversterfte verantwoordelijk is.2 Deze overschatting kan optreden door selectiebias en confounding waarvoor moeilijk te corrigeren is. Tevens is de vraag of influenzavaccinatie naast het seizoensgebonden effect, ook een langduriger effect heeft. Een Nederlands onderzoek onder ouderen toonde immers dat revaccinatie het sterfterisico sterker reduceert dan een eerste griepprik.3 Ook blijkt uit een Cochrane-review dat influenzavaccinatie mogelijk helpt om cardiovasculaire events te voorkomen.4 Rechtstreeks bewijs dat sterfte wordt voorkomen is er echter nog niet.
Daarom analyseren wij nu de gegevens van een eerdere trial naar de effectiviteit van influenzavaccinatie, met als belangrijkste vraag: Wat is de invloed van influenzavaccinatie van ouderen op sterfte op de langere termijn? De resultaten worden begin 2018 verwacht.
Huidige situatie
De NHG-Standaard Influenza en influenzavaccinatie (2008) adviseert jaarlijkse influenzavaccinatie voor 60-plussers. Ook goede hygiëne kan verspreiding en besmetting met influenza voorkomen.
Vijf tot 10% van de Nederlanders krijgt jaarlijks griep. Ouderen en kinderen onder de vier jaar worden het meest getroffen.5 Griep kan bij mensen met specifieke aandoeningen én bij mensen van 60 jaar en ouder ernstige gevolgen hebben. Zo overleden afgelopen jaar ongeveer 3900 mensen aan de (in)directe gevolgen van griep.5 Van de sterfgevallen is 90% doorgaans ouder dan 60 jaar.6 Jaarlijks krijgt 57,5% van de Nederlandse 60-plussers een griepprik.7
In de rubriek (Ver)Stand van zaken geeft de aiotho (arts-in-opleiding tot huisarts-onderzoeker) een korte samenvatting van de literatuur die heeft geleid tot de belangrijkste onderzoeksvraag waarop hij aan het promoveren is. Coördinatie: Nadine Rasenberg • Correspondentie: n.rasenberg@erasmusmc.nl
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
