Inschatten valrisico is echt dokterswerk

Vallen vormt een groot risico voor de zelfstandigheid van de oudere mens. Het Nivel onderzocht daarom welk instrument geschikt zou zijn om zelfstandig wonende ouderen met een verhoogd valrisico op te sporen in de eerste lijn. De onderzoekers mikten op instrumenten die weinig tijd vragen, niet duur zijn en geen extra ruimte innemen. Daarnaast moesten de instrumenten ten minste in 3 verschillende onderzoeken zijn gevalideerd. Zij includeerden uiteindelijk 27 van de 2492 artikelen die werden gepubliceerd tussen 2000 en 2020. 

Van de 6 onderzochte instrumenten (onder andere Timed Up and Go (TUG)-test, Gait Speed-test) variëerde de area under the curve (AUC; hoe groter, hoe beter het diagnostische onderscheidingsvermogen van de test) van 0,5 tot 0,7. De sensitiviteit en specificiteit varieerden echter aanzienlijk tussen de onderzoeken (bijvoorbeeld TUG-test sensitiviteit 10% tot 83,3% en specificiteit 28,4% tot 96,6%). 

Omdat geen van de instrumenten voldoende voorspellende waarde had (gedefinieerd als een AUC > 0,7), adviseren de onderzoekers om op zoek te gaan naar andere methoden om het valrisico bij zelfstandig wonende ouderen te bepalen. Patiënten hierop bevragen lijkt voor nu de beste methode: niet duur, niet arbeidsintensief en geen speciale training, apparatuur of ruimte vereist.  

Ook voor mensen die nog niet zijn gevallen lijkt het oordeel van de professional over het mogelijke risico belangrijk. De NHG-Standaard Fractuurpreventie adviseert aandacht te hebben voor: valgeschiedenis (≥ 2 valincidenten in het voorafgaande jaar), beperkingen in mobiliteit en evenwicht, valangst, valrisicoverhogende medicatie, polyfarmacie, urine-incontinentie en cognitief verval. Die adviezen blijven onverminderd van kracht.