Alle nummers
Archief tijdschrift

2022, nummer 3

Jaargang
65
Download dit nummer (PDF)

Nieuws

  • Podcast: maart 2022

    Dermatomycosen komen veel voor en patiënten kunnen er behoorlijk last van hebben. Wat is de beste diagnostiek en behandeling van deze hardnekkige aandoening? De herziene NHG-Standaard Dermatomycosen zet een en ander op een rijtje. Femke Veldman gaat hierover in gesprek met Nikki Claassen, huisarts en medeauteur van de standaard.

  • Onvoltooid

    ‘Twee crematies voor de prijs van 1!’ grapt de 73-jarige man met terminale longfibrose, als hij naar lucht happend meedeelt dat hij deze week euthanasie wil. Terwijl zijn familie al maanden doordrongen was van het idee dat hij elk moment aan zijn ziekte kon overlijden, gebeurde wat niemand verwachtte. Zijn gezonde 65-jarige vrouw was de nacht ervoor overleden aan een sepsis bij een banaal huidwondje.

  • Wetenschap op een praktijkgerichte manier terugbrengen naar de spreekkamer

    2022 is de 65e jaargang van H&W. In dat kader vroegen we enkele oud-hoofdredacteuren naar de opvallendste artikelen uit hun H&W-tijd. Dit keer is het de beurt aan Just Eekhof.

  • Telefonische triage op de HAP bij patiënten met kortademigheid

    Triage bij mensen die vanwege kortademigheid de huisartsenpost bellen, vormt een uitdaging. Er is een scala aan onderliggende aandoeningen mogelijk, variërend van levensbedreigend tot medisch niet urgent. Zowel onder- als overtriage kan het gevolg zijn, waardoor de veiligheid en efficiëntie van de zorg in het gedrang kunnen komen. Daarom is in 2020 een onderzoek gestart waarin wordt bekeken hoe dit kan worden verbeterd.

  • H&W-redacteur Marian van den Brink: ‘Ik nodig praktiserende huisartsen graag uit om eens een casuïstiek of CAT te schrijven voor H&W’

    Wie zijn de mensen die Huisarts en Wetenschap maken? Die elke 2 weken bij elkaar komen om artikelen te bespreken, te discussiëren over de ontwikkelingen in het huisartsenvak en te brainstormen over themanummers? In de serie Redactie in beeld stellen ze zich voor. Marian van den Brink, redactielid sinds maart 2018, is huisarts in Noord-Nederland en werkzaam bij de afdeling Huisartsgeneeskunde en Ouderengeneeskunde van UMC Groningen.

  • Artsen en patiënten oordelen verschillend over samen beslissen

    Patiënten en artsen zijn beide voorstanders van samen beslissen. Zij verschillen echter in hun verwachtingen en perceptie over de mate van samen beslissen in alle fasen van het proces. Dat blijkt uit een vragenlijstonderzoek met stellingen over samen beslissen dat het Nivel en de VvAA hielden onder Nederlandse patiënten en artsen.

  • Naar goede gespreksvoering over reanimatie

    Bij besluitvorming over reanimatie zouden autonomie van de patiënt en samen beslissen een centrale rol moeten hebben. Uit kwalitatief onderzoek blijkt echter dat artsen het gesprek op een dusdanige manier voeren, dat vaak van geen van beide sprake is. Dat kan beter. Waar zit de ruimte?

  • Bescherm ook oudere kinderen tegen de zon

    Sinds de jaren tachtig is de incidentie van huidkanker in Nederland dramatisch toegenomen. Dat heeft onder andere te maken met veranderingen in ons gedrag (bruin worden wordt als aantrekkelijk gezien). Het is dan ook noodzakelijk om ons beter tegen de zon te beschermen. Dat geldt vooral voor kinderen, aangezien zonschade in de kindertijd de kans op huidkanker extra vergroot en kinderen (nog) niet in staat zijn zichzelf te beschermen. Dat blijkt uit het proefschrift van Karlijn Thoonen.

  • Inschatten valrisico is echt dokterswerk

    Hoe kun je mensen met een verhoogd valrisico het best opsporen in de eerste lijn? De auteurs van een systematisch literatuuronderzoek beoordeelden daarom de instrumenten om het valrisico te meten op hun testeigenschappen. Geen van de instrumenten bleek voldoende onderscheidend vermogen te bezitten. De adviezen van de NHG-Standaard Fractuurpreventie zijn zo gek nog niet.

  • Lengteverlies voorspelt sterfterisico

    Lengteverlies is een sterke voorspeller voor sterfte bij Noord-Europese vrouwen. Vooral het cardiovasculaire sterfterisico neemt toe bij vrouwen van middelbare leeftijd met lengteverlies. Je kunt dit gegeven dan ook gebruiken om vrouwen met een verhoogd cardiovasculair sterfterisico op te sporen. Dat stellen de auteurs van een prospectief cohortonderzoek in Zweden en Denemarken.

  • Meer tijd voor de patiënt

    Het NIVEL publiceerde onlangs een onderzoek naar 7 Meer Tijd Voor De Patiënt (MTVDP)-projecten in de huisartsenzorg. Het doel van deze projecten is het realiseren van langere consulten om sneller tot de kern van het (gezondheids)probleem van de patiënt te komen. De eerste ervaringen met deze projecten zijn positief, maar er zijn ook knelpunten.

Wetenschap

  • Jolien Glaudemans: ‘Praat met alle kwetsbare patiënten over toekomstige zorg’

    Jolien Glaudemans promoveerde in oktober 2021 op het onderwerp advance care planning (ACP) bij ouderen. Of, zoals ze het zelf liever noemt: future care conversations. Eén van haar conclusies: mensen gaan graag het gesprek aan met huisartsen over hun toekomstige zorg en situaties die ze het liefst willen voorkomen, maar kunnen schrikken van woorden als levenseinde en euthanasie. Daarnaast pleit ze voor betere voorlichting aan patiënten en hun familie over wat ze kunnen verwachten van zorg en over het belang van deze gesprekken op een niet-acuut moment.

  • Huisartsen en euthanasie: een onderzoek naar regiovariatie

    Tussen 2002 en 2020 verdriedubbelde de incidentie van euthanasie in Nederland. Lijken de percentages landelijk nog betrekkelijk laag, regionaal blijken de verschillen veel groter. Het euthanasiepercentage in de 3 gemeenten met de meeste euthanasieën ligt 25 maal zo hoog als in de 3 gemeenten met het laagste percentage. Die verschillen hangen samen met onder andere leeftijd, kerkbezoek, politieke oriëntatie, inkomen, gezondheid en de beschikbaarheid van vrijwilligers. Na correctie voor deze factoren blijft nog een aanzienlijke variatie over, wat erop lijkt te wijzen dat ook zorgaanbodfactoren aan de regiovariatie bij euthanasie ten grondslag liggen.

  • Leeftijdsafhankelijke afkapwaarde voor de D-dimeertest

    Huisartsen kunnen bij een vermoeden van diepe veneuze trombose (DVT) een klinische beslisregel toepassen die uitmondt in een risicoscore. Bij een hoge score is een spoedecho geïndiceerd, bij een lage score een D-dimeertest. Een D-dimeerwaarde ≤ 0,5 µg/mL sluit de diagnose ‘DVT’ voldoende uit, bij een waarde > 0,5 µg/mL volgt alsnog een echo. De positief voorspellende waarde en de specificiteit van de D-dimeertest dalen echter met de leeftijd. De meeste patiënten > 50 jaar worden na de D-dimeertest alsnog verwezen voor een echo, waarna bij ongeveer 1 op de 10 DVT wordt vastgesteld. Uit dit retrospectieve onderzoek blijkt dat het toepassen van een leeftijdsafhankelijke afkapwaarde bij de D-dimeertest voor oudere patiënten het aantal verwijzingen voor echografie kan reduceren zonder een diagnose te missen.

  • Zet de POH-ggz in bij chronisch medicatiegebruik

    Veel huisartsen hebben te weinig tijd om patiënten die chronisch benzodiazepines, antidepressiva of opioïden gebruiken, te begeleiden bij het afbouwen van die medicatie. In een online vragenlijstonderzoek gaven zowel huisartsen als POH’s-ggz aan dat de POH-ggz daar goed bij zou kunnen helpen. Veel POH’s-ggz hebben al enige ervaring met afbouwbegeleiding, maar de meesten willen graag extra nascholing over de medicatie en de onttrekkingsverschijnselen.

  • Versterkende factoren bij ouderen met een doodswens

    Als eerste contactpersoon krijgen huisartsen met enige regelmaat verzoeken om euthanasie, ook in het geval van ‘voltooid leven’. Het is daarom belangrijk om de groep ouderen met een ‘voltooid leven’ goed in beeld te hebben. Niet alle factoren die een rol spelen in de doodswens van deze ouderen worden herkend. Er liggen nog kansen voor huisartsen om beter in te spelen op de behoeften van deze groep.

Praktijk

  • Afbouwen van chronisch medicatiegebruik [Kennistoets]

    Toets uw kennis.

  • Opschalen naar een boven-regionale 24/7-HAP bij de COVID-19-pandemie

    Kort na de uitbraak van de COVID-19-pandemie kregen huisartsen in een korte periode te maken met een forse en onvoorspelbare toename aan ziektegevallen. Ze stonden voor de vraag hoe de zorg optimaal en veilig geleverd moest worden. Limburg was op dat moment een van de zwaarst getroffen gebieden. Daarom werd in een bovenregionale samenwerking het Coronacentrum Urmond opgezet. Het plan van aanpak kan als voorbeeld dienen bij een toekomstige infectieziekte-uitbraak.

  • Ecg-casus ‘Vliegen of niet vliegen’

    De huisarts bekijkt het ecg dat de patiënt heeft meegenomen. Beschrijf het ecg systematisch volgens ECG-10+ . , Hoe luidt uw diagnose en welk beleid stelt u voor?

Richtlijn

  • Voorkeur voor kweek/PCR-diagnostiek in herziene NHG-Standaard Dermatomycosen

    De NHG-Standaard Dermatomycosen is herzien. Bij de noodzaak tot aanvullende diagnostiek wordt nu een kweek/PCR-diagnostiek aangeraden, met KOH-diagnostiek in de huisartsenpraktijk als geschikt alternatief. Om de therapietrouw te optimaliseren zijn er tevens enkele kleine aanpassingen in de medicamenteuze adviezen gedaan. Ook nieuw is de mogelijkheid om bij onychomycosen en een contra-indicatie voor orale antimycotica miconazol nagellak te overwegen.

  • Herziening ABCDE-kaart

    Recent is de ABCDE-methodiek herzien met als doel meer aan te sluiten bij huisartsen (in opleiding). De vernieuwde ABCDE-kaart is online beschikbaar via nhg.org/abcde. In de herziene versie zijn sommige stappen en interventies vervangen door handelingen die meer zijn toegespitst op de huisarts (in opleiding). Verder zijn er wijzigingen in de tabel met normaalwaarden van adem- en hartfrequentie, bloeddruk en gewicht per leeftijdscategorie, de Glasgow Coma Scale en de manier van overdragen.

NHG Forum

  • Nieuwe NHG E-learning Suïcidepreventie

    In samenwerking met Stichting 113 Zelfmoordpreventie is de nieuwe NHG E-learning Suïcidepreventie in de huisartsenpraktijk ontwikkeld. Naast kennisoverdracht over onder andere epidemiologie, indicaties en beleid, besteedt de e-learning veel aandacht aan communicatie met een patiënt met suïcidaal gedrag. De e-learning is gratis beschikbaar en geschikt voor huisartsen en POH’s-ggz.

  • ‘E-health helpt patiënt én dokter’

    Hoe maken NHG-leden gebruik van hun vereniging? Is dat voor de ervaren huisarts anders dan voor een aios? Ter gelegenheid van 65 jaar NHG laten we leden aan het woord, deze keer over e-health. Wat doen aios Aimée Kok en ervaren huisarts Bart Timmers met e-health en hoe kan het NHG dat (beter) faciliteren?