Af en toe ontkom je er niet aan als je weer eens in een lastig parket zit. De patiënt heeft je klem gezet, dus verzin je – al dan niet wanhopig – een list. De patiënt die je al voorspeld had dat een dagboek echt geen nieuwe aanknopingspunten zou opleveren voor het aanpakken van zijn door jou als functioneel geduide klachten, kijkt je triomfantelijk aan als het dagboek ter sprake komt. Inderdaad, het doorworstelen heeft weinig houvast opgeleverd. Wat nu? Opeens bedenk je dat je er toch wel wat mee kunt: het maakt niet uit wat hij doet, uitspatten of niet: de klachten trekken zich daar niets van aan. Het heeft dus geen zin om zich iets te ontzeggen voor de klachten en dat beleid leg je hem voor. Enigszins verbaasd moet hij je gelijk geven. Weloverwogen beleid of een list? Eerlijk gezegd het laatste, maar deze is zeker vaker te gebruiken. Listen voor de huisarts: af en toe ontkom je er niet aan. Froukje Boukes en Tjerk Wiersma hebben een aantal collega's gevraagd listen te beschrijven: listen die ze vaker toepassen of juist unieke listen, alleen toegespitst op die ene patiënt met die ene unieke vraag in die ene unieke situatie. Ze hebben de listen in een aantal categorieën ondergebracht die uiteraard niet helemaal mutually exclusive and all inclusive zijn, maar wel bruikbaar. Sommige zijn vooral toepasbaar bij de klagers, andere weer meer bij de eisers. Diverse ingenieuze manieren om je uit crisissituaties te kunnen redden passeren de revue. Ook de bezorgden, en vooral de onwilligen zijn niet vergeten. Een deel van de beschreven listen is goed herkenbaar, zoals de paradoxale aanpak, en wordt ongetwijfeld vaak toegepast. Andere strategieën – zoals het ‘aanklagen’ van de patiënt – zijn misschien wel toepasbaar, maar gaan wel erg ver. Sommige zetten je even aan het denken zoals een andere invulling van de leus van het Socialistisch Patiënten Kollektief: ‘Aus der Krankheit ein Waffen machen’. Was die leus in de jaren zestig en zeventig gericht tegen de maatschappij die niet deugde, nu zijn er ook patiënten die dat wapen erg doeltreffend inzetten in hun strijd tegen de dokter en voor het eigen (vermeende) welzijn. En wat te denken van de overweging uit een oude brief van een zenuwarts: ‘Waarom accepteren artsen en leken wel dat kanker niet te genezen is, maar kunnen ze zich er niet bij neerleggen dat ernstig neurotisch gedrag ook ongeneeslijk is?’ De vraag of het toepassen van listen wel geoorloofd is, wordt in de inleiding even aangeroerd, maar op een luchtige wijze. En waarom ook niet? Het boek is aangenaam leesvoer, maar geen handboek voor de huisarts. In liefde en oorlog is tenslotte alles geoorloofd. En waar we in de geneeskunde regelmatig met passie de strijd aanbinden tegen de ziekte en voor de patiënt, is een list of leugentje om bestwil wel te billijken.
Reacties
Er zijn nog geen reacties.
