Meetinstrumenten voor GGZ-problemen

Onderzoekers op het terrein van de GGZ, en zeker de starters onder hen, missen een boek over vragenlijsten met een overzicht over meetinstrumenten. Deze uitgave voorziet voor een groot deel in die behoefte. Het boek bestaat uit twee delen: een klein, als het ware inleidend deel waarin de auteurs enige theoretische achtergronden geven over het meten van geestelijke gezondheid door vragenlijsten, en een groot, specifiek deel waarin ze informatie geven over de meetschalen. Dat laatste deel is overzichtelijk georganiseerd per aandoening. Er zijn hoofdstukken over diagnostische schalen zoals de CIDI, SCID, SCAN, DIS en PRIME-MD, over schalen voor angst, depressie, bipolaire stoornis, psychose, verslaving, eetstoornissen, slaapstoornissen, seksuele problemen, premenstruele spanning en suïciderisico. Maar ook over schalen voor algemene gezondheid (COOP, DUKE, SF-36), kwaliteit van leven (onder andere NHP en SIP), patiënttevredenheid en sociaal functioneren. En ten slotte zijn er hoofdstukken over meetinstrumenten voor geriatrische (dementie en delier) en pediatrische problemen. Elk hoofdstuk is zeer compact geschreven en volgens vast stramien opgebouwd: een algemeen overzicht over de schaal, toepassingsgebieden, psychometrische eigenschappen, referenties, wijze van invullen (al dan niet door de patiënt zelf), de tijd die nodig is voor invullen en ten slotte (een deel van) de vragenlijst zelf. Het boek is zeer geschikt voor een snelle oriëntatie van het terrein. Om dat laatste te bevorderen hebben de auteurs achter in het boek tabellen opgenomen waarin ze de vragenlijsten per aandoening vergelijken. Maar het boek is niet perfect. De grootste omissie vind ik het ontbreken van een apart hoofdstuk over somatisatie. Weliswaar wordt de SCL-90, die men vaak gebruikt voor somatisatie, wel beschreven, maar dat is in het hoofdstuk Functional level/General symptoms. Voor het overige ontbreken instrumenten voor het meten van somatisatie. Een tweede misser is het ontbreken van de PHQ, terwijl ze de voorganger (PRIME-MD), die bovendien veel onpraktischer is, wel beschrijven. De kritiekpunten maken het verschil tussen een schitterend en een goed boek. Ik kan het boek zeker aanraden voor onderzoekers op het terrein van de GGZ.